Donanım Rehberi
İşlemci (CPU- Central Processing Unit) :Ana işlem Ünitesi,
Merkezi işlemci ya da kısaca işlemci. Bilgisayarın program komutlarını
bellekten aldıktan sonra kodlarını çözen ve karşılışı olan işlemleri yerine
getiren merkez birimi. CPU genellikle bilgisayarın beyni olarak tanımlanır.
Çünkü tüm işlemler CPU tarafından yapılır.
Bu nedenle bir bilgisayarın işlem
yeteneği ve hızı işlemcisinin yeteneği ve hızıyla doğrudan ilgilidir.İşlemci
bilgisayarın en önemli parçalarından biridir.Hangi tür bilgisayar kullandığınız
sorulduğunda genelde işlemcinizin türünü söylersiniz.(Pentium IV 1,8
gibi?)Bilgisayarınızın performansını etkileyen ve hızını belirleyen en önemli
faktör işlemcidir.Bunun için bilgisayar alırken işlemcinize çok dikkat etmeniz
gerekir. Günümüzde kullanılan belirli sayıda işlemci üreten firma
vardır.Bunlardan en bilineni ve yaygın olanı Intel firmasıdır.Intel dünya
işlemci pazarının büyük bir çoğunluğunu elinde tutmaktadır.Intel in yanı sıra
Amd ve Cyrix gibi işlemci markalarıda mevcuttur.Her ne kadar işlemci piyasasına
Intel hakim olsa da Amd ve Cyrix kaliteli ve Intel e eşdeğer kimi zaman daha
iyi işlemciler üreterek işlemci piyasasındaki yerlerini korumaktadırlar.
İşlemci modelleri her geçen gün değişmekte ve gelişmektedir.Bugün çok moda olan
bir işlemci birkaç ay sonra demodeleşmiş olabilir.Bunun nedeni bilgisayar
teknolojisinin hızlı gelişimidir.Şu anda piyasada bulunan ve yaygın bir şekilde
halen satılmakta olan işlemci türü Pentium IV’lerdir.Pentium IV ile birlikte
bir yaygın işlemci modeli ise Celeron’lardır. Celeron’lar ilk üretildiği
sıralarda Pentium II’lere eşdeğer olarak üretilmişti. Ama şu andaki Celeron’lar
Pentium IV tabanlı olduğu için Pentium IV ‘e daha yakındır.Amd firmasının
ürettiği işlemciler de Intel’e kafa tutacak hatta kimi zaman daha iyi seviyede
olabilmektedir.Şu anda Amd’nin XP türü işlemcileri Intel’in Pentium IV’leri ile
büyük bir çekişme içerisindedir.
Hız : Bilgisayarınızın işlemcisinin hızıdır.Yani
Bilgisayarınızın işlemcisinin türünden sonra zikredilen …Mhz (Mega Hertz)’dir.Mesela
Pentium IV 2400 Mhz veya Amd XP 2200 Mhz gibi…
Ana kart (Main board) : Ana kart bilgisayarın en önemli
parçalarından biridir.Bilgisayarın hemen hemen bütün parçalarını ana kartın
üzerine takılır.Ekran Kartı,ses kartı,tv kartı,fax modem,klavye,mouse…Adında da
anlaşılacağı gibi bilgisayarın ana parçasıdır.Ana kartlar işlemci desteklerine
göre değişir.Mesela Pentium III destekli bir ana karta Pentium IV
takamazsınız,çünkü bu ana kart Pentium IV teknolojisini desteklemez.Yani her
işlemci her ana karta takılmaz.Takacağınız işlemci ana kart ile uyumlu
olmalıdır.Bir uyum sorunu da Amd işlemcilerde vardır.Amd işlemcilerin ana
kartları Intel işlemcilerinki ile farklıdır.Amd işlemcilerin Amd uyumlu ana
kartları vardır.Eğer Amd işlemci kullanılacaksa Amd uyumlu ana kart
kullanılmalıdır.Ana kartlarla ilgili diğer bir önemli nokta tümleşik ana
kartlardır.Tümleşik ana kartlar ekran kartı ve ses kartı ana kartın üzerinde
olan yani ana kartta sabit olan ana kartlardır.Bu tür ana kartlar çoğu zaman
performanslı değildir.Çünkü bu tür ana kartların çoğunluğu ekran kartının ve
ses kartının değişimini engeller.Bu sebepten dolayı tümleşik bir ana kart almak
yerine bu kartları ayrı ayrı almak daha mantıklıdır.
Bellek (Ram) : Bilgisayarın en önemli parçalarından biri de
belleğidir.Bilgisayarınız bilgileri harddisk’inde saklar. Fakat o anda yapılan
işlemleri geçici hafıza dediğimiz ve daha hızlı çalışan bellek üzerine
kaydeder.Bu bilgileri harddiske kaydene veya bilgisayarınızı kapatana kadar
hafızasında tutan birim bellek yani ram’dir.Bellek bilgisayarın direk olarak
performansını etkileyen bir birimdir.Bilgisayarınız ne kadar hızlı olursa olsun
belleği düşükse çok yavaş çalışır.Mesela bir Pentium IV en az 128-256 Mb bellek
ile çalışmalıdır.Bundan daha aşağı bir bellek bu bilgisayarın yeterli
performans göstermesini engeller.
Bellek Mb (Mega Bayt) cinsinden gösterilir.Bilgisayarınızın
belleğini açılış menüsün den öğrenebilirsiniz.Açılışta bellek sayılır.Bu sayı
4096 gösteriyorsa 4 mb bellek var demektir.131072 gösteriyorsa 128 Mb
belleğiniz var demektir.Belleğinizi açılışta çıkan sayıyı 1024 sayısına bölerek
hesaplayabilirsiniz.Şu anda SD ve DDR bellekler çoğunluktadır.DDR bellekler
genelde Pentium IV lerde kullanılır.SD bellekler daha çok Celeron ve eşdeğer
sistemlerde kullanılmaktadır.Bir RD bellekler bulunmaktadır.Bu tür bellekler
Pentium IV teknolojisi için üretilmiş ve gayet iyi performans sağlayan
belleklerdir.Fakat fiyatlarının fazlalığı nedeniyle pek tutulmamaktadır.
Harddisk : Bilgilerinizi kalıcı olarak depolayan
birimdir.Harddisk’inizin boyutu ne kadar büyükse siz de o kadar çok veri
depolayabilirsiniz.Harddisklerin büyüklükleri mb(megabyte) ve gb(gigabyte)
cinsinden ölçülür.1000 mb yaklaşık 1 gb’a eşittir.
Harddiskler çalışırken içerisindeki plakalar dönerler.Bu
dönme hızına göre şu anda piyasada iki tür harddisk vardır.5400 rpm ve 7200 rpm
(dakikada ki dönme hızları) olmak üzere sınıflandırılır.
Ekran Kartı : Ekran kartı bilgisayarın monitöre görüntü
aktarımını sağlayan birimdir.Ekran kartı olmayan bir bilgisayardan görüntü elde
edemezsiniz.
Ekran kartlarının geçmişten günümüze bir çok çeşidi olmuştur
fakat en son akılda kalanlar PCI ve AGP slotlulardır.Yaygın olarak kullanılan
ve daha gelişmiş bir teknolijiye sahip olan da AGP çeşitleridir.Zaten AGP
açılımı hızlandırılmış grafik portu anlamındadır.Bu yüzden dolayı günümüzde AGP
slotlu ekran kartları tercih edilmektedir.
Ekran kartlarının da bellekleri vardır.Mb cinsinden
bellekler ölçülür.(16Mb,32Mb,64Mb…) Bellek artıkça ekran kartının performansı
da o kadar artar.Bu yüzden mümkün oldukça yüksek kapasiteli ekran kartı almakta
fayda vardır.
Not:Ekran kartı,televizyon kartı ile
karıştırılmamalıdır.Ekran kartı sadece görüntüyü monitöre aktarır.Televizyon
seyretme olanağı sağlamaz.Televizyon seyretmek için tv-kartına sahip olmanız
gerekir.
Disket Sürücü (Floppy Disk) : Bilgisayarın disket okuyucu
bölümüdür.Bilgisayar disketleri üzerinde işlem yapmanızı sağlayan disket
sürücüler günümüzde 3.5” 1.44 Mb cinsi olmak üzere tek çeşittir.Yani bir
disketin büyüklüğü yaklaşık 1.5 Mb ‘tır.
Monitör-Ekran : Bilgisayarın yaptığı işlemleri size yansıtan
ve görmenizi sağlayan birim monitör’dür.Her ne kadar fazla detaylı gibi
gözükmese de bilgisayarın en önemli parçalarından biridir.Ekran kartı ile uyumu
göz önünde bulundurularaktan yüksek çözünürlüklü monitörler tercih
edilmelidir.800x600,1024x768 şu an için yaygın olarak kullanılan çözünürlük
çeşitleridir.Monitör alırken en azından bu çözünürlükleri destekleyen monitör
almaya özen gösterilmelidir.Zaten günümüzde satılan yeni monitörlerin çoğu en
az bu çözünürlükleri desteklemektedirler.
Monitörün diğer bir ayırım sebebi büyüklüğüdür.Monitörün
büyüklüğü iki köşe mesafesinin inç cinsinden uzunluğudur.Günümüzde yaygın
olarak kullanılan türleri 15” ve 17” dir.
Klavye : Bilgisayarın olmazsa olmaz parçalarından
biridir.Türkiye’de iki çeşit klavye yaygındır.Biri standart Q
klavye(İngilizce’ye uyumlu),diğeri Türkçe için uyarlanmış ve daktilolardaki
harf dizilişi ile aynı olan F klavye çeşididir.
Bağlantı noktası bakımından farklılıklar
gösterir.Seri,Ps/2,Usb olmak üzere üç çeşit klavye türü vardır.Seri klavyeler
genelde eski bilgisayarlarda kullanılan klavyelerdir ve Ps/2 klavyelere göre
girişi daha büyüktür.Ps/2 ve USB klavyeler yeni teknoloji bilgisayarlarda
kullanılır.Kullanım oranlarına bakılacak olursa en yaygın klavye türü Ps/2
klavyelerdir.
Fare (Mouse) : Artık hemen hemen her bilgisayarda fare
kullanmak zorunlu hale gelmiştir.Çünkü Windows kullanan bir bilgisayarın
faresiz olması düşünülemez.Farelerde klavyeler gibi seri,ps/2 ve usb olarak
sınıflandırılır.Artık günümüzde fare standartları çok yükselmiştir.Kablosuz
fareler,optik fareler gibi bir çok yeni fare çeşidi kullanılmaktadır.
Ses Kartı : Adından da anlaşılacağı gibi bilgisayarınızdan
ses çıkmasını sağlayan birimdir.Müzik dinlerken,oyun oynarken kaliteli ses
almak için mutlaka ses kartı kullanmalısınız.
Günümüz teknolojisinde ses kartları da giderek
gelişmektedir.Artık digital ses çıkışlı ses kartları tercih edilmektedir.Bu ses
kartları digital speakerlar eşliğinde çok yüksek kalitede ses performansı
sağlamaktadırlar.
Fax-Modem : İnternet’e bağlanmanıza ve fax çekmenize yarayan
birimdir.Tabi fax-modem kartı internet kullanmanızı sağlayacak tek seçenek
değildir.Günümüzde daha değişik sistemlerle de(Kablo Modem,Gprs…v. internet’e
bağlanabilirsiniz.Fakat şu anda en yaygın olan sistem fax-modem ile yapılan
bağlantı sistemidir.
Fax-modem ile internete bağlanmak için bir de telefon
hattınızın olması gerekir.Çünkü fax-modemler telefon hatları üzerinden
internete bağlanırlar.
Ayrıca Fax-modem’i faks da alıp göndermek için hatta (voice
çıkışı olduğu takdirde) telefon şeklinde bile kullanabilirsiniz.
Tv-Kartı : Tv-kartı bilgisayarınızın ekranında televizyon
seyretmenizi sağlayan birimdir.Kimi tv-kartlarında radyo dinleme imkanına sahip
olabilirsiniz.Günümüzde kullanılan çoğu tv-kartı aynı zamanda radyo dinleme
imkanı sağlamaktadır.
Tv-kartlarının Türkiye’deki genel kullanım amacı şifreli
kanalları çözmektir.Şifre çözücü programlar sayesinde şifreli kanallar şifresiz
hale gelmektedir.Çoğu kullanıcı içinde cazip bir sistem olan bu sistem tv-kartı
kullanım oranını büyük ölçüde etkilemektedir.
Ayrıca tv-kartları sayesinde bilgisayarınıza kamera
bağlayabilir,görüntü kaydedebilirsiniz.
Kasa : Bilgisayarın hemen hemen bütün parçaları kasanın
içine monte edilir ve kasa tarafından muhafaza edilir.Kasa diğer bir anlamda
bilgisayarın koruyucusudur.Dışarıdan gelecek her türlü darbeye karşı parçaları
korur.
Kasalar At-Atx,slim-mini-midi,P3-P4 türleri gibi çeşit
çeşittir.Ama bu saydığım terimlerin çoğu günümüzde pek
kullanılmamaktadır.Günümüzde daha çok Pentium IV ler için kullanılan PIV Atx
kasalar kullanılmaktadır.
CD-Rom : Bilgisayar üzerinde cd dinlemeye,film izlemeye,oyun
oynamaya ve daha bir çok işlemi yapmaya yarayan birimdir.Yaklaşık 700 Mb
kapasitesi olan cd ler bir disketin yaklaşık 500 katıdır.
Cd-Rom sürücüler Vcd filmleri izlemek için Vcd player
almanıza gerek kalmadan izlemenizi sağlamaktadırlar.Gerekli programlar
dahilinde bilgisayarınızda sinema keyfinizi yaşayabilirsiniz.
En düşük hızlı cd-rom tek hızlı cd-romlardır.Günümüzdeki en
hızlı cd-rom 56x cd-romlardır.Cd-rom alırken dikkat etmeni gereken husus hızı
ve üzerinde play düğmesi olmasıdır.Play düğmesi olamayn bir cd-romda müzik
cd’si dinlemek için bir programa ihtiyaç duyulur.Fakat play düğmesi olan bir
cd-rom ile herhangi bir programa gerek kalmadan müzik cd’si dinleyebilirsiniz.
CD-Writer : Cd-Rom’lar harddisk gibi veri
kaydedemezler.Sadece okuma özelliğine sahiptirler.Bir cd’ye kayıt yapabilmeniz
için Cd-Writer cihazına ihtiyaç vardır.Cd-Writer lar hem okuyabilme hem de
yazabilme özelliğine sahiptirler.Hızları genelde üç hızla ifade edilir.(52x 24x
52x gibi).Bunlar okuma,yazma ve tekrar yazma hızlarıdır.
DVD-Rom : Günümüzde gittikçe cd-romların yerini dvd-rom lar
almaya başlamıştır.Bir dvd yaklaşık 7 cd kapasitesinde oldğu için daha kaliteli
film kaydetme ve daha çok yer kullanma olanağına sahiptir.Daha kaliteli film
seyretmek için dvd-romları tercih edebilirsiniz.
Kamera (Web-Cam) : Bilgisayar üzerinde hareketli görüntü
yakalama olanağı saylayan web-cam’ler günümüzde hızla çoğalmaktadır.İnternet
üzerinde görüntülü sohbet etmenize de imkan veren web-cam’ler artık digital
fotoğraf makinelerinin bir özelliği olarak sunulmaktadır.Bir web-cam almayı
düşünüyorsanız digital fotoğraf makinesi ile tümleşik olanlarından almanızı
tavsiye ediyoruz.
Speaker : Bilgisayarınızın ses kartından çıkan sesleri size
aktaran birimdir.Speaker’ınız ne kadar güçlü olursa o kadar çok ses
alırsınız.Günümüzde digital ses çıkışlı speakerlar daha çok tercih
edilmektedir.
Yazıcı (Printer) : Bilgisayarınızdan yazılı doküman almak
istiyorsanız bir yazıcınız olması gereklidir.Bilgisayarınızdaki
yazıları,çizimleri veya resimleri kağıda döken yazılar günümüzde çeşitlerine
göre 4’e ayrılırlar.
Ø Nokta Vuruşlu Yazıcılar
Ø Püskürtmeli Yazıcılar
Ø Laser Yazıcılar
Ø Çiziciler
Nokta vuruşlu yazıcılar yavaş yazan ve çok gürültülü
yazıcılardır.Fakat fiyat yönünden daha cazip olduğu için tercih edilebilir.Ayrıca
fatura çıktısı alan kullanıcılar tarafından da tercih edilmektedir.
Püskürmeli yazıcılar şerit yerine mürekkep dolumlu kartuş
kullanan yazıcılardır.Günümüzde yaygın olan yazıcı çeşidi mürekkep püskürtmeli
yazıcılardır.Kalite yönünden çok iyi performans sağlayabilen hatta fotoğraf
kalitesinde baskı yapabilen yazıcılardır.
Laser yazıcılar daha çok profesyonel alanlarda kullanılan
yazıcılardır.Diğer yazıcı türlerine göre daha kaliteli ve daha hızlı baskı
yapabilen yazıcılardır.Fakat diğer yazılara göre çok daha pahalıdır.
Çiziciler(Plotter) daha çok mühendislik,mimarlık gibi
alanlarda kullanılır.Bilgisayarınızdaki çizimleri kağıda dökmeye yarayan
birimdir.
Tarayıcı (Scanner) : Tarayıcılar bilgisayarınıza görüntü
aktarmaya yararlar.Herhangi bir resim veya dökümanın görüntüsünü
bilgisayarınıza tarayıcılar aracılığıyla aktarabilirsiniz