.Net Hakkında Bilmek İsdedikleriniz

.Net programı  hakkında bilmek istediklerinizi bu yazımızda yazmaya çalıştık

.NET NEDİR ?

En basit anlamıyla .NET, Microsoft'un XML Web Servisleri için kurduğu bir platformdur. XML Web Servisleri Internet üzerinden uygulamaların bilgi paylaşımını ve birbirleri ile iletişimini sağlar. Bunu yaparken işletim sistemi veya programlama dilinin ne olduğu önemli değildir.



Microsoft .NET platformu geniş bir ürün ailesine sahiptir ve bunların hepsi de XML ve Internet standartları üzerine kuruludur. Bu da her birine yazışım geliştirme, yönetim, kullanım ve XML Web Servis deneyimi konusunda imkan tanır. XML Web servisleri bugün halihazırda kullandığınız Microsoft uygulamalarının ve araçlarının bir parçası halini alacak ve tüm iş gereksinimlerinizi sağlayacak yeni ürünlerle entegre bir şekilde yapılanmaya devam edecek.

Daha detaylı ele alırsak, Microsoft'un .NET platformunu kurduğu 5 ana unsur vardır: Araçlar, Sunucular, XML Web Servisleri, Cihazlar, Kullanıcılar



Kullanıcı Deneyimi

Kullanıcı deneyimi Internet üzerinden bilgiye ulaşmanızı sağlayan ve entegre biçimde size para ve zaman kazandırarak bunu uygulamalar üzerinden gerçekleştiren XML Web servisleridir. Microsoft hem bireysel kullanıcılar için hem de iş gereksinimleri için Kullanıcı Deneyimlerinden faydalanır. Microsoft'un Kullanıcı Deneyimine geçiş yaptığı bazı ürünler: MSN®, bCentral™, Passport, ve Visual Studio.NET'tir.


Cihazlar

Cihazlar: PClers, laptoplar, iş istasyonları, telefonlar, el bilgisayarları, oyun konsolları, ve diğer cihazlardır. :net ile bu cihazlar birer akıllı cihaz haline gelecek. Akıllı cihazlar XML Web servislerini destekleyen ve bulunduğunuz yer ve kullandığınız cihaz sayısı ne olursa olsun bilgilere ulaşmanızı sağlar. Bazı .NET cihazlarında kullanılan Microsoft'un sunduğu yazılımlar: Windows CE, Windows Embedded, Window 2000, ve Windows XP. Bu yukarda bahsi geçen tüm cihazlar için geçerlidir.


Servisler

XML Web servisleri uygulamaların işletim sistemleri ve programlama dillerinden bağımsız olarak Internet üzerinden birbirleriyle iletişim kurmalarını sağlar. Her hangi bir platform üzerine kurulabilir ve W3C gibi genel standartlar üzerine yapılandırabilir. XML Web servisleriyle uygulamalar sadece bilgi paylaşmayacak aynı zamanda diğer uygulamalardan belli yetenekleri de elde edecekler ve bunu yaparken diğer uygulamaların nasıl yaratılmış oldukları önemli olmayacak. XML üzerinden bilgi paylaşımı birbirinden bağımsız olmalarını ve aynı anda belli bir görev için işbirliği yapmalarını sağlayacak.

Web siteleri - XML Web servisleri

Web siteleri kullanıcıya bilgi sunar : sunucuların kullanıcıyla konuşmasın sağlayan bir aracıdır. XML Web servisleri ise uygulamaların diğer uygulamalarla doğrudan iletişim kurmasını sağlar



Sunucular

.NET Enterprise Sunucuları, içinde 2000 sunucularıyla beraber, Microsoft .NET'in sunucu altyapısını oluşturarak kurulum, yazılım geliştirme ve XML Web servislerini yönetmeyi sağlar. Görev tabanlı perfomansa dayalı tasarlanarak kurumlara sistemleri kurmak, uygulamalarını entegre etmek ve partnerlarıyla bunları paylaşmak için gerekli altyapıyı sağlar. .NET Enterprise Sunucuları:

 Application Center 2000: Web uygulamaları için;

 BizTalk™ Server 2000: organizasyonlar ve uygulamalar arasında XML-tabanlı iş uygulamaları kurmak;

 Commerce Server 2000: çabuk ve esnek e-commerce çözümleri;

 Content Management Server 2001: dinamik e-business Web siteleri için içerik;

 Exchange Server 2000: her yerden her zaman mesajlaşma ve paylaşım ;

 Host Integration Server 2000: bilgi ve uygulamalr arasında köprü;

 Internet Security and Acceleration Server 2000: daha güvenli ve hız
lı Internet;
 Mobile Information 2001 Server: mobil telefonlardan uygulama desteği;

 SharePoint Portal Server 2001: iş bilgilerini bulma, paylaşma ve kullanma, yayınlama;

 SQL Server™ 2000: yapılanmış XML bilgilerini depolama, kullanıma sunma ve analiz etme.
Linkler:
 .NET Enterprise Servers Web Site http://www.microsoft.com/servers
 TechNet Web Site http://www.microsoft.com/technet/net/default.asp
 Books about .NET from the Microsoft Press Web Site http://mspress.microsoft.com/NET
 Training on .NET from the Training and Certification Web Site http://www.microsoft.com/trainingandservices




Araçlar

Visual Studio.NET ve Microsoft .NET Framework yazılım geliştiriciler için XML Web Servislerini kullanmak, kurmak ve yönetmek için komple çözümler sunuyor. XML Web servislerinin performansını, güvenilirliğini ve güvenliğini maksimum noktaya çıkarıyor...
Visual Studio.NET Microsoft'un çoklu dil geliştirme araçlarının yeni nesil ürünü, özellikle de .Net için geliştirildi. Visual Studio.NET yazılım geliştiricilere daha çabuk XML Web Servisleri kurmalarını ve uygulamaları saha esnek bir şekilde istedikleri dilde kullanmalarını sağlar. Visual Studio.NET en yüksek kalitedeki programlama dillerini: Visual Basic®, yeni object-oriented progrmalama özellikleri ile; Visual C++®, Windows üzerine yazılım geliştirme ve kedni .Net uygulamalarını kurma; ve C#, C ve C++ geliştiricileri için RAD özelliğini getiriyor..
.NET Framework standartlara uygun, yüksek verim sağlayan, uygulama çalıştırmada çoklu dil seçeneği olan bir ortam yaratır.






























Genel Bakış: Devrimci Bir İş Yaklaşımı

Devrimler bilgisayar endüstrisinin ayrılmaz parçasıdır. 20 yıl önce tüm dünya "main frame" çağını yaşıyordu. Bilgisayar kullanabilen kişi sayısı çok azdı, bu da ancak en yakındaki BT departmanına ulaşarak gerçekleşiyordu. Kişisel bilgisayarlar ve grafiksel arabirimler her şeyi değiştirdi, bilgisayar kullanımı alanında demokratikleşme yaşandı; on milyonlarca insan bilgisayar kullanmaya başladı ve bilgisayar, kitlesel bir pazarlama ürünü haline geldi. Büyük kuruluşlar kişisel bilgisayarlardan ve PC tabanlı sunuculardan oluşan ağları kullanarak iş yapma yöntemlerini değiştirebileceklerini fark etti; Öte yandan kişisel bilgisayar ev eğlencesi için yeni bir araç olarak kendisini kabul ettirdi. Ardından Internet geldi. Internet haberleşme yöntemlerimizi kökten değiştirdi, yeni, zengin bir bilgi ve eğlence kaynağı oluşturdu, elektronik ticaretin doğmasını sağladı: Artık ticaretin önünde bir "e" harfi var. Bugün dünya çapında 300 milyon kişi Web'i kullanıyor. International Data Corporation tarafından elde edilen verilere göre bu yıl bir trilyonluk iş hacminin dörtte biri Internet üzerinden gerçekleşecek.

Tüm bu mucizelere rağmen hala gelişme kaydetmesi gereken alanlar var. Günümüzde Internet eski "mainframe" modelini temel alarak çalışıyor. Artan bant genişliğine rağmen bilgi hâlâ merkezi veritabanlarına sıkışıp kalmış durumda, üstelik "gatekeeper" erişimi sürekli denetliyor. Eski modelde olduğu gibi kullanıcılar işlem yapabilmek için Web sunucusuna bağımlı. Web siteleri yalıtılmış adacıklar gibi ve kullanıcı adına diğer sitelerle anlamlı haberleşme oluşturamıyor. Günümüzde Web bireysel kullanıcılara bireye özel sayfalar sunmaktan öteye geçemiyor: Sayfalar verilerin kendisini değil HTML ile gösterilen "resimlerini" sunuyor (şu aşamada her ikisini birden başarabilmek teknik olarak büyük bir yük getiriyor). Tarayıcılar ise çoğu kez salt terminallerden öteye geçemiyor. Bilgiyi çok kolay görüntüleyebiliyorsunuz, ama aynı kolaylıkla düzenleyemiyor, analiz edemiyor veya yönetemiyorsunuz (Oysa bilgi çalışanlarının bunları yapabilmesi gerekiyor). Kişiselleştirme dedikleri özellik ise sitelere girip kişisel bilgilerinizi site yöneticilerinin denetimine vermekten başka bir şey değil. Teknolojinin size uyum sağlaması gerekirken siz teknolojiye uyum sağlıyorsunuz.

Birden çok PC ve mobil aygıt kullanıyorsanız bu sorunlar daha da çoğalıyor. Çevrimiçi bilgilerinize, elektronik postanıza, çevrimdışı dosyalarınıza ve diğer verilerinize ulaşabilmek için birden çok (ve genellikle uyumsuz) arayüzle uğraşmak zorunda kalıyorsunuz. Veri erişim düzeyine bağlı olarak büyük güçlük yaşıyorsunuz ve gerek duyduğunuz bilgilerin her zaman uyumlu olmasını beklemek de hayalperestlik oluyor (aygıtınızı bilgisayarınıza bağladığınızda bu durumu yaşama olasılığınız yüksek). Çevrim içi veriler eksik ve önceden tanımlanmış formatta geldiğinden sınırlı kullanım düzeyleri sunuyorlar. Sizin gereksinimlerinize uyum sağlayabilen "kişisel bilgi alanı" hala bir düş.

Web geliştiricileri için Web sitesi inşa etme, test etme ve kullanıma sunma araçları çok kullanışsız. Bu araçları çoğu kullanışlı değil sadece güzel görünüşlü Web siteleri oluşturabiliyor. Tasarımdan geliştirmeye, kurulumdan bakıma kadar uzanan yazılım yaşam döngüsünü verimli ve tutarlı kılmak istiyorsanız, bu araçlara güvenemeyeceğiniz açık. Günümüzde hiçbir sistem PC kodu ile yazılan programların farklı aygıtlara uygulanmasına izin vermiyor.

Kurumsal kullanıcılar bunlara ek olarak başka sorunlarla da boğuşuyor. Küçük sunuculardan oluşan sunucu gruplarının gelişmesiyle birlikte tek noktada hata olasılığı azaltıldı ve güvenilirlik sağlandı, ancak sistem yönetimi çok karmaşık hale geldi. Günümüzün çok kademeli ve çok işlevli Web sitelerinde performans yönetimi, kapasite planlama ve operasyon yönetimi başlı başına bir sorun. Yeni elektronik ticaret sistemleri eski iş sistemleriyle her zaman uyum içinde çalışmıyor. "Firewall" adı verilen ve yetkisiz erişimi önleyen özelliklerle donatılmış sistemler oluşturarak müşterilerin ve iş ortaklarının güvenli bir şekilde çalışabilmelerini sağlamak, çoğu işletme için büyük bir zorluğu beraberinde getiriyor. Bu nedenle daha maliyetli bir yöntem olan sistem çoğaltma yöntemi kullanılıyor.

Bu gerçekten gelinebilecek en iyi nokta mı? Hiç kimse Web' in gelişeceğinden kuşku duymuyor, ancak bu gelişimin geliştiricilerden, işletmelerden ve müşterilerden yana olabilmesi için yeni ve radikal bir vizyona gerek var. Microsoft hem bu vizyonu hem de onu gerçekleştirecek teknolojik araçları sağlamayı hedefliyor.




Microsoft .NET: Elektronik ticaret kuruluşlarının ötesi

Microsoft'un oluşturduğu gelişmiş yeni kuşak yazılım, bilgisayar kullanımını ve haberleşmeyi devrimci bir şekilde birleştiriyor. Böylece geliştiricilere Web'i ve diğer bilgi işlem özelliklerini dönüştürme olanağı sunuyor. Bu girişime Microsoft® .NET adını veriyoruz. İlk kez geliştiriciler, işletmeler ve müşteriler teknolojiyi kendi koşullarına uygun olarak kullanabilecekleri bir platforma kavuşuyor. Microsoft .NET sayesinde tamamlayıcı servislerle entegre olabilen ve birlikte çalışabilen gerçek anlamda dağıtılmış Web Servisleri oluşturabiliyorsunuz; Microsoft .NET Gelecek Kuşak Internet'i yönlendirecek. Artık bilgiye her zaman, her yerden ve her aygıttan ulaşabileceksiniz.

Internet' e bağlı tekil Web siteleri veya cihazlar yerine birlikte çalışan birden çok bilgisayar, cihaz ve hizmetin bulunduğu yeni anlayış Microsoft .NET' in oluşumuna kaynaklık etti. Bu yaklaşımla daha kapsamlı ve zengin çözümler üretmek mümkün olabiliyor. İnsanlar kendilerine sunulan bilgilerin zamanı, şekli ve türü üzerinde tam denetime sahip olabiliyor. Bilgisayarlar, aygıtlar ve hizmetler her ürünle birlikte çalışabiliyor; eskiden bu bileşenler birbirinden yalıtılmış olarak bulunurdu ve entegrasyonu sadece kullanıcı sağlayabilirdi. İşletmelerin ürünlerini ve hizmetlerini sunuş şekli, müşterilerin bunları kendi elektronik aygıtlarına entegre edebilmesine olanak sağlıyor. Bu vizyon, 1980'lerde ilk olarak PC tarafından sunulan kişisel gücü daha da ileri taşıyor.

Microsoft .NET, Internet' te bir değişim yaşanmasına neden olacak. Bu değişim kapsamında HTML-esaslı sunum programlanabilen XML-esaslı bilgiler ile gerçekleştirilecek. XML, Web tarayıcı ile ilgili standartları belirleyen organizasyon olan World Wide Web Consortium tarafından tanımlanan ve yaygın olarak desteklenen bir endüstri standardı. Bu standardın belirlenmesinde Microsoft firmasının önemli bir rolü olmasına rağmen bu özel bir Microsoft teknolojisi değil. XML, gerçek verinin görüntüsünden ayrılabilmesini sağlıyor. Gelecek Kuşak Internet açısından anahtar önem taşıyor ve bilginin kilitlenebilmesine olanak sağlıyor. Bu şekilde bilgi organize edilebiliyor, programlanabiliyor ve düzenlenebiliyor. Veri, çeşitli dijital aygıtlara daha kullanışlı şekillerde dağıtılabiliyor. Web siteleri işbirliği yapabiliyor ve birbiri ile etkileşim halinde olabilen bir Web Hizmetleri birliği sunuyor.






Microsoft .NET aşağıdaki bileşenleri içeriyor:

 Microsoft .NET platformu- yeni kuşak hizmetler oluşturmak ve sunmak üzere .NET altyapısı ve araçlar; zengin istemciler için .NET Kullanıcı Deneyimi; büyük ölçüde dağınık halde bulunan yeni kuşak mega hizmetler olarak adlandırabileceğimiz .NET yapı taşı hizmetleri ve akıllı Internet cihazları için .NET cihaz yazılımı.
 Microsoft .NET ürünleri ve hizmetleri-Temel entegre yapı taşı hizmetleri olan MSN.NET; kişisel abonelik hizmetleri; Office.NET; Visual Studio.NET; ve bCentralfor .NET ile birlikte Windows.NET
 Üçüncü şahıslarca sunulan .NET hizmetleri-Çeşitli iş ortakları ve geliştiriciler, .NET platformuna dayalı kurumsal ve dikey hizmetler oluşturma olanağı bulacaklar.

Microsoft .NET, bilgisayar kullanımını ve iletişimi, tek yönlü Web' den zengin, birlikte çalışmaya olanak veren ve etkileşimli bir Web' e taşıyacak. Gelişmiş yeni yazılımdan güç alan Microsoft .NET, kişiselleştirilmiş bir dijital deneyim yaşatmak üzere sizin ve ailenizin, işyeri ve ev ortamınızın ihtiyaçlarına otomatik olarak uyarlanabilen uygulamalar, hizmetler ve aygıtları bir araya getirecek. Bunun anlamı, yaşamınızı yönetme ve Internet Çağında çalışmanıza yardımcı olmak üzere entegre bir hizmet olarak faaliyet gösterecek tamamen yeni kuşak bir yazılım.

Tüketiciler için ise bunun anlamı, entegre hizmetlerin hiçbir karmaşıklık içermemesi, son derece yalın olması; tarama, oluşturma ve düzenleme işlemlerinin birleşmesi; tüm dosyalarınıza ve ortamlara çevrim içi ve dışı ulaşabilmeniz; aygıtlarda bütünsellik; her yerde kişiselleştirme yapılabilmesi; ve yönetimin gerekmemesi. Bilgi üzerinde herhangi bir değişiklik yaptığınızda, bu değişikliği ister kişisel bilgisayarınız, ister avuç içi bilgisayarınız isterseniz de akıllı kredi kartınızla yapmış olun, söz konusu değişiklik otomatik olarak ve hemen bu bilginin gerekli olduğu her yerden ulaşıma hazır olacak.

Bilgi çalışanları ve işletmeler için ise anlamı birleşik tarama, oluşturma ve düzenleme becerileri; koordine edilmiş bir iletişim; benzersiz bir mobil kullanım; dahili ve Internet esaslı hizmetler arasında şeffaf bir şekilde yer değiştirecek ve yeni ve dinamik bir ticaret ilişkisini destekleyecek güçlü bilgi yönetimi ve e-ticaret araçları.
Bağımsız yazılım geliştiricileri açısından bakacak olursak, Microsoft.NET, Internet Çağına yönelik gelişmiş yeni hizmetler oluşturma fırsatı demek. Bu hizmetler, bilgiye bölgesel olarak veya uzaktan erişilebiliyor ve bu bilgiyi kullanabiliyor ve her ortam için yeniden kod yazmak gerekmeden her aygıtta veya dilde çalışabiliyor. Internet üzerindeki her şey, bu yeni kuşak hizmetler için bir yapı taşı görevi görüyor; her uygulama, Internet' te bir hizmet olarak gösterilebiliyor.

Microsoft .NET vizyonu, tüketiciler, işletmeler, yazılım geliştiriciler ve tüm endüstriye güç katıyor. Internet' in tüm olanaklarından yararlanabilmeyi sağlıyor. Web'i istediğiniz hale getirebilmenize olanak sağlıyor.








Microsoft .NET Platformu: Gelecek Kuşak Internet' i Oluşturma

Standart XML ve Internet protokolleri entegrasyonu üzerine kurulu olan Microsoft .NET platformu, gelişmiş yeni kuşak yazılım geliştirme amaçlı kullanabileceğiniz devrim niteliğinde bir model sunuyor. Daha önceleri, programlama modelleri tek bir sistem üzerinde odaklanıyordu ve hatta diğer sistemlerle etkileşime engel oluyordu. Microsoft .NET ise Internet üzerindeki kaynak gruplarının entegrasyonu ve birbirleriyle uyum içerisinde çalışmasına olanak vererek tek bir çözüm sunmak üzere tasarlandı. Günümüzde, bu tür bir entegrasyon oldukça karmaşık ve yüksek maliyetli. Microsoft .NET vizyonu ile bu uygulama, tüm yazılım geliştirme sürecinin ayrılmaz bir parçası haline geliyor.

XML-esaslı Microsoft .NET programlama modeli, XML-esaslı Web Hizmetleri oluşturma kavramını gündeme getiriyor. Günümüzdeki Web siteleri manüel olarak hazırlanmış durumda ve ek geliştirmeler yapılmadan diğer sitelerle birlikte çalışamıyorlar. Microsoft .NET programlama modeli, diğerleri ile sorunsuz bir şekilde çalışacak ve işbirliği yapacak Web siteleri veya hizmetleri oluşturmayı sağlayan dahili bir mekanizma sunacak. Dönüşümlü olarak kullanılabilen bileşenlerin Endüstriyel Devrime ivme kazandırması gibi, Microsoft .NET de Gelecek Kuşak Internet geliştirme sürecine yeni bir soluk getirecek.
Bunları, günümüz bilgisayar endüstrisinin bu hale gelmesinde büyük katkıları olan ortaklar ve milyonlarca bağımsız ve kurumsal geliştirici olmadan yapmak mümkün değil. Alexander Graham Bell'in de söylediği gibi, "Büyük keşifler ve gelişmeler fikir dayanışmasının eseridir." DOS, PC'de yaygın olarak kullanılmaya başlandığında,yeni kuşak geliştiriciler için DOS-esaslı uygulamaları kullanan işletmeler oluşturma fırsatı ortaya çıkmıştı. Windows bu fırsatları daha da ileri götürdü. Microsoft-NET' in ulaştığı geliştiricileri bekleyen fırsatlar muazzam olacak. Önümüzdeki üç yılda, Microsoft endüstri ortaklarını, bağımsız geliştiricileri ve kurumsal BT geliştiricilerini Microsoft.NET hizmetler oluşturmaya teşvik etmek için 2 milyar dolarlık yatırım yapacak.

Microsoft, geliştiricilere yönelik olarak tamamen yeni bir Microsoft .NET geliştirme araçları seti oluşturuyor. Bu araçlar tepeden tırnağa Web için tasarlanıyor ve istemci, sunucu ve hizmetleri de kapsamında bulunduruyor. Bu araçlar sayesinde geliştiriciler Web' i, statik bilgi sunan bugünkü halinden zengin etkileşimli hizmetler sunan bir Web'e dönüştürecekler. Microsoft'un yeni bir çığır açan gelecek kuşak Visual Studio araç seti, Visual Basic geliştirme sisteminin öncülük ettiği sürükle ve bırak formundaki hızlı uygulama geliştirme paradigması sayesinde Web Hizmetlerinin geliştirilmesi sürecini otomatik hale getirecek. Bu Web Hizmetleri, XML'yi algılayabilen tüm platformlarda kullanılabilecek. Visual Studio bile otomatik olarak XML kodu yaratabiliyor. Microsoft, aynı zamanda yeni bir BizTalk Orchestration araçları seti sunacak. Bu araçlar, hizmetleri birleştirerek iş süreçlerinin görsel olarak programlanabilmesini sağlayacak ve analistlerin geliştiriciler ile aynı şekilde çözümler geliştirebilmesini mümkün kılacak.

Microsoft .NET programlama modeli sayesinde bağımsız geliştiriciler,bir uygulamanın nerede ve nasıl çalıştığına daha az kaynak ayırarak ne yaptığı üzerinde daha fazla yoğunlaşabilecekler. Dolayısıyla gerçek anlamda daha fazla değer katabilecekler. Microsoft .NET, bugün işlevsellik ve kolay yönetilebilme becerisine sahip olma arasında mücadele eden geliştiricilerin maruz olduğu en önemli sorunlara çözüm getirecek. ASP'leri ve uygulama barındırma hizmetini yeni bir düzeye taşıyacak ve sunulan uygulamaların ister barındırılan bir hizmet olsun ister olmasın, diğer uygulamalarla entegre çalışabilmesine olanak verecek; bu uygulamaların özelleştirilebilmesini mümkün kılacak; bu uygulamaların programlanabilmesini sağlayacak; ve bu uygulamaların çevrim dışı kullanılabilmesi olanağını sunacak.

Ayrıca, geliştiriciler, kendi uygulamalarında ve hizmetlerinde bazı temel Microsoft.NET yapı taşlarını kullanabilecek ve bunları kendilerine göre özelleştirebilecekler. Bu şekilde, ilgi çekici ürünler ortaya çıkarmak için daha az çaba sarf edecekler. Bu temel Microsoft .NET yapı taşı hizmetleri, Microsoft'un derin bir deneyime sahip olduğu ve geniş bir geliştirici tabanına değer katabileceği işlevsellik alanlarında olacak. Microsoft, bağımsız makinalarda, kurumsal veri merkezilerinde ve Internet'te kolayca çalışabilen büyük ölçüde dağınık ve programlanabilir hizmetler sunulabilmesini sağlamak üzere Windows işletim sistemindeki geliştirici yapı taşlarını Internet esaslı benzer işlevler ile birleştiriyor.

Geliştiriciler, bu temel Microsoft.NET hizmetlerine abone olma seçeneğini göz önünde bulundurarak, geliştirme kaynaklarını nereye harcamak istediklerine göre "al veya kendin oluştur " kararını verebilirler. Bazıları temel hizmet becerilerini kendileri oluşturmayı tercih ederken, diğerleri güçlü geliştirme araçları desteğine sahip paket çözümleri tercih edebilir. Çoğu geliştirici, kendi yazıcı sürücülerini veya pencere kullanım sistemini Windows ile yazmak istemeyebilir. Bunun yerine kaynaklarını kendi ürünlerini daha farklı kılacak şekilde kullanabilirler.

Sunulacak temel Microsoft .NET yapı taşı hizmetleri arasında şunlar yer almaktadır:

 Kimlik- Microsoft Passport ve Windows kimlik denetimi teknolojisinin daha da geliştirilmesi sonucunda pasaportlar ve cüzdanlardan akıllı kartlara ve biyometrik aygıtlara çok çeşitli kimlik denetimi yöntemleri sunulabilir. Geliştiriciler, müşterileri için kişiselleştirme ve gizlilik olanağı sunan hizmetler oluşturabilirler. Bu şekilde, müşteriler nerede olurlarsa olsunlar veya hangi aygıtı kullanırlarsa kullansınlar hizmetlere güvenli bir şekilde erişme rahatlığını yaşayabilirler. Windows .NET' in "Whistler" kod adlı ilk temel sürümünde bu özellik desteklenmektedir.
 Bildirme ve Uyarı- Hızlı mesajlaşma, e-posta, faks, sesli posta ve diğer haberleşme ve mesajlaşma yöntemlerini, her türlü PC veya akıllı aygıtta geçerli olacak tek bir kullanımda birleştirmektedir. Hotmail Web esaslı e-posta hizmeti, Exchange ve Instant Messenger'ı daha da geliştirmektedir.
 Kişiselleştirme- Bildiri ve uyarıların nasıl ele alınacağı, verilerinizi paylaşma taleplerine nasıl karşılık verileceği ve kullandığınız birden fazla aygıtın nasıl koordine edileceğini açıkça veya dolaylı olarak belirleyen kurallar oluşturmanıza olanak vererek kontrolü elinize almanızı sağlar. Aynı zamanda verilerinizin yeni bir PC' ye aktarılması sürecini son derece kolaylaştırır.
 XML Store- Verinin ne anlama geldiğini açıklamak üzere evrensel bir dil (XML) ve protokol (SOAP) kullanır. Bu şekilde, veriye birden fazla Web sitesi ve kullanıcı tarafından erişilmesine ve bu verinin bütünlüğünü korumasına olanak sağlar. Sonuç olarak, Web siteleri aralarında veri alışverişi yapabilen esnek hizmetler haline gelir. Microsoft .NET, aynı zamanda veriyi Web'de saklamak üzere güvenli ve erişime açık bir yer sunar. Tüm aygıtlarınız bu veriye erişebilir; daha verimli bir kullanım ve çevrim dışı çalışma sırasında kullanım için veriyi kopyalayabilir. Diğer hizmetler, sizin izniniz dahilinde bu yere ulaşabilir. NTFS, SQL Server, Exchange ve MSN Toplulukları'nın özelliklerini bir araya getirir.
 Takvim-  Kullanıcı tarafından kontrolün önemli bir boyutu da zamandır. İnsanların giderek daha fazla sayıda cihaz kullanmaya başlaması ve kullanıcıların ve hizmetlerin daha fazla etkileşim halinde olması ile birlikte bu durum daha fazla önem kazanmaktadır. Microsoft .NET, iş takviminiz, sosyal takviminiz ve ev takviminizin güvenli ve gizli bir şekilde entegre hale getirilebilmesi, diğer cihazlarınız ve izniniz dahilinde diğer hizmetler ve kişiler tarafından ulaşılması için gerekli zemini sunar. Outlook mesajlaşma ve birlikte çalışma istemcisi ve Hotmail Takvimini daha da geliştirir.
 Dizin ve Arama- Microsoft .NET, etkileşim halinde olunacak hizmetler ve kişilerin bulunabilmesini sağlar. Microsoft .NET dizinleri arama motorları veya "sarı sayfalar"dan daha fazlasını ifade etmektedir. Söz konusu hizmetlerin özellikleri hakkındaki şema esaslı sorulara yanıt vermek üzere hizmetler ile etkileşimde bulunabilirler. Aynı zamanda, diğer hizmetler tarafından özelleştirilebilir ve birleştirilebilirler.
 Dinamik Sunum- Microsoft ve geliştiricilerin, kullanıcı kurulumuna veya yapılandırmasına gerek kalmadan dinamik olarak giderek artan düzeyde işlevsellik ve güvenilir otomatik güncellemeler sunabilmesine olanak sağlar. Microsoft .NET, proaktif olarak, istediğiniz aygıtta yapmak istediğiniz şeye kendisini uyarlar. Kullanıcıların sunulan hizmetlerden birden fazla aygıtta yararlanacağı bir dünyada geleneksel kurulum esaslı uygulama modelinden vazgeçmek bir gerekliliktir.

Microsoft .NET' in dağınık halde bulunan hizmetleri, hem çevrim içi hem de çevrim dışı olarak kullanılabilecek. Internet' e bağlı olmayan bağımsız bir aygıtta firma içerisinde çalışan yerel sunucudaki veya Internet üzerinden erişebileceğiniz bir hizmeti çağırabilirsiniz. Farklı olaylar işbirliği yapabilir ve federasyon adı verilen bir süreç sayesinde bilgi alışverişi yapabilirler. Bu sayede, organizasyonlar, ister kendi altyapılarını kullanabilir ister kontrollerini kaybetmeden harici olarak sunabilirler; Internet üzerindeki hizmetlere erişim sağlayabilirler veya bunu Internet'e bağlı değilken yapabilirler. Örneğin, kurumsal bir dizin hizmeti, Internet'te yer alan bir hizmet ile işbirliği yapabilir. Bu durum, Microsoft .NET esaslı bir hizmeti günümüzdeki Internet esaslı hizmetlerden ayırmaktadır.

Microsoft .NET yapı taşı hizmetleri, XML'i destekleyen tüm platformlarda kullanılabilir. Windows, Web Hizmetleri oluşturmak ve sunmak için en iyi ortamı sağlarken Windows esaslı istemciler, Web Hizmetlerini her tür aygıta dağıtmak üzere iyileştirileceklerdir. Microsoft Windows DNA 2000 ise Web Hizmetleri oluşturmak ve sunmak için XML kullanımına dayalı ilk kapsamlı altyapıyı sunmaktadır.



Microsoft .NET Kullanıcı Deneyimi: Akıllı Etkileşim Olanağı

Günümüzde, bilgisayar kullanımı iki farklı dünya arasında gerçekleşiyor. PC ve aygıtlar üzerindeki uygulamalar dünyası ve Web siteleri dünyası. Microsoft .NET, bu iki dünyanın sorunsuz bir şekilde işbirliği yapmasını mümkün kılarak zengin işlevsellik özelliklerinin Internet'te yer alan sınırsız bir bilgi okyanusu ile birleştirilmesine olanak sağlıyor.
Microsoft.NET, günümüz Web'ini Tim Berners-Lee'nin öngördüğü gerçek bir "ortak yaratım alanına" dönüştürecek. Bugün, tek bir PC kullanırken bile çevrim içi ve çevrim dışı ortamlar arasında gidip gelmek, hayal kırıklığı yaratan ve verimsiz bir kullanım sunmaktadır. Entegrasyondan öte kopuk bir kullanım gerçekleşmektedir: Web'de gezinme (salt-okunur), yaratıcılık (oluşturma ve düzenleme), iletişim (e-posta, hızlı mesajlaşma), takvim ve irtibat bilgileri (çevrim dışı, aygıta bağlı) gibi işlevlerin her biri farklı işlevsellik ve uyumluluk özelliklerine sahip ayrı uygulamalar gerektirirler.


   Çoğu insan, çalıştıkları ortama uyum sağlayan, yerel ve uzatan erişimli hizmetler arasında şeffaf bir şekilde gidip gelebilen ve büyük ölçüde aygıttan bağımsız tek ve birleşik bir ortamı tercih edecektir. Bu ortam, Internet Çağında bir çeşit evrensel arayüz görevi görecektir. Microsoft .NET bunu gerçeğe dönüştürmek için kullanıcılara şunları sunmaktadır:



 Doğal Arayüz- "İçerisine giriş yapılan" yeni bir kutu sayesinde konuşma, görüntü, el yazısı ve doğal dil kullanımı ile giriş yapabilmeyi sağlayan, insanlar ve bilgisayarlar arasında gelecek kuşak etkileşim kurulmasına olanak sağlayan teknolojiler dizisi. Teknolojiler çoklu modelde kullanıcı arayüzü oluşturmak üzere birleştirilebilir. Doğal arayüz, tüm aygıtlar veya tüm ortamlar için doğru Kullanıcı Deneyimini sağlamaktadır.
 Evrensel Arayüz- Tarama, iletişim ve belge paylaşımını tek bir birleştirilmiş ortama entegre eden XML bileşik bilgi mimarisi. Bu şekilde, kullanıcılar bilgiyi birleştirilmiş halde alabilir ve etkileşim kurabilirler. Evrensel arayüz, Internet'i salt-okunur bir ortamdan okuma/yazma özelliğine sahip bir platforma dönüştürmek üzere XML şemasını daha da geliştirmekte ve kullanıcıların bilgiyi etkileşimli olarak yaratması, taraması, düzenlemesi ve analiz etmesini sağlamaktadır. Temel bilgi XML olduğundan, evrensel arayüz dünyanın neresinde olursa olsun çok sayıdaki bilgi kaynağını bir araya toplayabilir ve benzersiz bir veri erişimi, sentezi ve kullanımı sunar.
 Bilgi Aracısı- Internet üzerinde kimliğinizi ve size ait bilgileri yönetir ve Web sitelerinin ve hizmetlerinin sizinle etkileşimi sırasında üst düzey kontrol sağlar. Internet geçmişiniz, bugününüz ve geleceğiniz ile ilgili bilgileri ve tercihlerinizin kaydını tutar. P3P gibi gizliliğin korunmasına yönelik teknolojileri destekler. Günümüzdeki Internet'in aksine, kişisel bilgileriniz sizin kontrolünüzdedir ve bu bilgilere kimlerin erişebileceğine siz karar verirsiniz. Kişisel tercihlerinizi yalnızca bir kez oluşturursunuz ve daha sonra istediğiniz Web sitesinin veya hizmetinin kullanımına açabilirsiniz.
 SmartTags- IntelliSense teknolojisini Web içeriğini kapsayacak şekilde genişletir ve bu şekilde , PC ve aygıtlarınızın Internet'ten aldığı bilgileri akıllıca kullanabilmesini sağlar. Kapsamı genişletilebilen mimari sayesinde herkes kendisine uyarlayabileceği bir kullanıma ve veri aygıtlarına sahip olabilir. XML şemaları hakkında dahili bilgi içerir.

En son teknoloji ürünü akıllı cihazlar ile çalışan Microsoft .NET, istediğiniz Web olacaktır. Gelecek Kuşak Internet aygıtları, barındırılan hizmetleri kullanacak şekilde tasarlanacak ve zengin işlem becerileri sunacaktır. Ağı akıllı bir şekilde kullanacak, geniş bant bağlantılardan yararlanacak ancak kablosuz bant genişliğinde ekonomik davranacaktır. Ayrıca, tablet PC gibi yeni tasarımlarla karşınıza çıkacaktır. Programlanabilir ve özelleştirilebilir olan otomatik güncelleme ve sıfır yönetim özelliğine sahip bu akıllı cihazlar, önümüzdeki beş yıl içinde büyük bir patlama gerçekleştirecektir.








Microsoft .NET: Gelecek Kuşak Ürünler ve Hizmetler

Uzun vadede, tüm uygulama yazılımları, Internet üzerinden abonelik yoluyla bir hizmet olarak sunulacak. Bu sayede Microsoft ve diğer yazılım hizmeti sağlayıcıları daha iyi bir müşteri hizmeti, şeffaf kurulum ve yedekleme ve ürün geliştirme sürecine olumlu geri bildirimleri yansıtabilecekler. Bir hizmet olarak sunulan yazılım, aynı zamanda Microsoft ve bağımsız geliştiricilerin yedekleme ve virüslere karşı koruma konusunda daha hızlı yanıt verebilmesini sağlayacak.

Zamanla yazılım uygulamalarımızın büyük bir bölümünün abonelik hizmetlerine dönüşeceğini düşünüyoruz. Bu arada mevcut platformlarımızı ve uygulamalarımızı sunmaya devam ediyoruz. Başlangıçtan itibaren, Microsoft aşağıdaki çok çeşitli .NET ürünleri ve çözümleri sunacak:

 Windows.NET- Gelecek kuşak Windows masaüstü platformu olan Windows.NET, bağlantı kurma, yaratıcılık, yönetim, eğlence desteği sunuyor ve kullanıcıların dijital yaşamlarını kontrol edebilmelerini sağlıyor. Temel .NET yapı taşı hizmetleri ile sıkı bir entegrasyon halinde olarak dijital ortam ve birlikte çalışma alanında entegre destek sunuyor ve kişiselleştirilebiliyor. MSN.NET, bCentral for .NET ve Office.NET gibi .NET hizmetleri tarafından programlanabiliyor. Windows.NET, .NET uygulamaları ve hizmetleri yazmak isteyen geliştiriciler için zengin bir platform sunuyor. Microsoft, aynı zamanda .NET hizmetleri içermeyen Windows platformu sürümleri sunmaya ve bu sürümleri desteklemeye devam ediyor.

 MSN.NET- MSN'in lider içerik ve hizmetlerini yeni .NET platformu ile birleştiren MSN.NET, tüketicilerin tek bir dijital kişilik yaratmasına olanak sağlayacak ve her zaman, her yerden, her cihazdan bilgiye, eğlenceye ve insanlara tutarlı, sorunsuz ve güvenli bir erişim sağlamak üzere akıllı hizmetlerden yararlanacak. MSN.NET, şu anda test aşamasında olan yeni bir entegre istemci üzerinde kurulu olacak.

 Kişisel Abonelik Hizmetleri- Microsoft, MSN.NET'e ek olarak , .NET platformu üzerinde mevcut Microsoft eğlence, oyun, eğitim ve verimlilik ürünleri üzerine kurulu olan müşteri hizmetleri sunacak. Bu hizmetler insanlara geleneksel masaüstü uygulamalarının gücünü sunarken aynı zamanda yeni .NET User Experiences ailesinin esnekliği, entegrasyonu ve gezinme desteğini sağlayacak.

 Office.NET- İletişim, tarama ve belge düzenleme işlemlerini tek bir ortamda yapabilmenizi sağlayan evrensel arayüz teknolojisi dahil olmak üzere gelişmiş iletişim ve verimlilik araçları sayesinde kullanıcılar, bilgi ile bütünsellik içerisinde etkileşim kurabilecekler. Evrensel birlikte çalışma hizmetleri sayesinde herkes firma içerisindeki ve dışındaki insanlarla birlikte çalışabilecek. Akıllı istemciler ve hizmetlere dayalı yeni mimari zengin işlevsellik, performans ve tüm makinalara otomatik kuruluma olanak verecek. Microsoft, .NET hizmetlerine sahip olmayan Office sürümlerini de sunmaya ve desteklemeye devam edecek.

 Visual Studio.NET- MSDN ve Windows DNA 2000 sunucuları tarafından tamamen desteklenen XML-esaslı programlama modelleri ve araçları. Bağımsız makinalarda, kurumsal veri merkezlerinde ve Internet üzerinde çalışan büyük ölçüde dağınık, programlanabilir hizmetlerin kolayca sunulabilmesini sağlar.
 bCentral for .NET- Küçük ve büyümekte olan işletmelere yönelik yüksek teknoloji ürünü abonelik hizmetleri ve araçları. .NET platformu üzerinde gerçekleşen mesajlaşma ve e-posta, gelişmiş ticari hizmetler ve yeni bir müşteri ilişkileri yönetimi (CRM) hizmeti içerir. Gelişmiş ticari hizmetler ve müşteri ilişkileri yönetim hizmeti, küçük ölçekli işletmelerin müşterilerine çevrim içi hizmet verebilmesine olanak sağlayacak. İşlevsellik, çok sayıda kataloğun barındırılması için destek sunacak ve kişiselleştirilmiş hizmet sunulmasını sağlamak üzere müşteriler ile olan etkileşimin takip edilebilmesini sağlayacak.



Sonuç: Net Devrimi

On yıl önce Microsoft "Bilgi Parmaklarınızın Ucunda" vizyonunu benimsemişti. O tarihten bu yana bilgi hala 4800 baud hızda bağlanan modemlerle iletiliyor, mesajlar hala elektronik posta yerine faksla gönderiliyor, üstelik pek az kişi Internet'in ne anlama geldiğini biliyor. İnsanların istedikleri bilgilere ulaşabileceği bir dünya öngörmüştük, oysa ellerindeki aygıtları kullanarak bu bilgilere ulaşmak istediklerinde hangi teknolojileri kullanabilecekleri konusunda hiçbir çalışmamız olmamıştı. Bugün artık bu konuyu çözümleyebiliyoruz.

Hem bilgi işlem hem de haberleşme teknolojilerinden yararlanan Microsoft .NET platformu, yirmi birinci yüz yılın ilk on yıllık dönemine damgasını vuracak.

Microsoft .NET bilgi işlemi ve haberleşmeyi hiç olmadığı kadar kolay ve basit bir hale getirecek. Yeni kuşak Internet servislerini içerecek ve on binlerce geliştiricinin yeni ve devrimci çevrim içi hizmet ve iş türleri oluşturabilmesini sağlayacak. Artık ipler elinizde olacak, kişisel bilgilerinizi, dijital kimliğinizi ve verilerinizi daha iyi koruyabileceksiniz. Üstelik tüm bu olanaklara yazılım ile sahip olacaksınız.

Microsoft .NET'in başarısı diğerlerinin bu başarıyı paylaşma isteğine bağlı. Microsoft'un iş felsefesi her zaman düşük maliyetli, yüksek hacimli, üstün performanslı yazılımlar üretmekten yana oldu. Microsoft bu yazılımlarla tek tek ve kurumsal kullanıcıları güçlendirmeyi, müşteriler, ortaklar ve bağımsız geliştiriciler için fırsat oluşturmayı hedefliyor. İşte bu felsefe Microsoft'u rakiplerinden ayırıyor; Microsoft .NET bu farklılığı yeni bir düzeye taşıyor.













NET, COM’ un SONU MU ?

Microsoft.NET tanıtıldı: Gelecek Nesil Internet Platformu

          Microsoft.NET, bilgisayar kullanımını ve iletişimi farklı yöntemlerle buluşturan araç ve hizmetlere sahip, açık Internet protokolleri ve standartlarına dayalı yepyeni bir platformdur. Burada amaç, Internet esaslı bilgisayar kullanımını ve iletişimi, işletmeler ve tüketiciler için daha kolay kullanılabilir, daha kolay kişiselleştirilebilir ve daha verimli hale getirmek.


IT yöneticileri için .NET

        .NET kavramı ile tanışan, ve bu yeni Microsoft atılımı ile karşılaşan pek çok kişinin aklında benzer sorular oluşuyor. Bu ortak soruların yanı sıra ortaya çıkan bir başka ortak durum da .NET ‘i tam olarak kavrayamamaktan kaynaklanan yanlış anlamalar oluyor.
Bir çok programcı için .NET oldukça hoşa gidecek yenilikler içeriyor. Ancak unutmamamız gereken nokta, .NET ‘in sadece teknik anlamda gerçekleştirilmiş birkaç yenilikten ziyade Microsoft tarafından uzun çalışmalarla ortaya çıkan yepyeni bir vizyon olduğu.
Bu yazıda sizlerle birlikte IT yöneticileri ve mevcut Microsoft teknolojileri ile yatırımlarının geleceğini düşünen herkes için .NET ‘in ne anlama geldiğini incelemeye çalışacağız.

          Bir IT yöneticisi açısından yeni bir teknoloji , bir programcıya göre daha farklı anlamlar taşır. Bir programcı için bir işi daha kısa zamanda daha verimli, daha yüksek bir performansla ve tabii ki daha kolay yapmak her zaman tercih edilecek bir durumdur. Ancak yeni duyurulan bir programlama aracı veya dili, belki de bir programcının gözlerinin ışıldamasına sebep olurken, bir IT yöneticisi için durum daha karmaşık olabilir.

Programcılar kod yazmaktan sorumlu kişiler olarak genelde yenilikleri bu perspektiften değerlendirme alışkanlığına sahiptirler. Ancak IT yöneticileri için ortada düşünülmesi gereken maliyet, ve mevcut yatırımların verimliliğin korunması gibi noktalar da vardır.
İsterseniz biraz daha somut bir tarz ile devam etmeye çalışalım, ve bu yazıda tartışmaya çalışacağımız COM, COM+, DCOM gibi kavramları da işin içine katalım.

Eğer Microsoft teknolojileri üzerinde çalışan bir sistemden sorumlu bir yönetici iseniz, bu kavramlar size oldukça tanıdık gelecektir. COM , yani Component Object Model, uzun zamandır yazılım dünyasının gündeminde olan ve doğumunu izleyene 8 yıl civarında bir süre boyunca sürekli evrim geçiren bir teknoloji. Yazı boyunca mümkün olduğunca kolay bir anlatım sağlamak açısından , .NET öncesi teknolojileri COM genellemesi ile adlandıracağız, ancak bu kısaltma ile COM’u izleyen, .NET ‘e kadar tüm teknolojileri de kastediyoruz.

           Oldukça uzun sayılabilecek ömrü boyunca COM hemen her tür işletmede kendine uygulama alanı bulmuş bir kavram. Özellikle Visual Basic gibi hızlı yazılım geliştirme araçları sayesinde COM, ve ona dayalı teknolojiler büyük bir hızla gelişti ve yayıldı.


Ancak kurumlar arasındaki entegrasyon ve rekabetin artması ile birlikte bu teknolojilerin evrimi üzerindeki baskı da arttı. Artık yazılım geliştiricilerden ve dolayısıyla IT yöneticilerinden beklenen şey, daha hızlı ortaya çıkan projeler, mevcut standartlarla daha kolay entegrasyon ve daha yüksek verimlilik oldu...

Bu durumda bu teknolojileri ortaya çıkaranların da işi oldukça zorlaştı. Üzerinde milyonlarca satır kod yazılmış , ve dolayısıyla milyarlarca dolar yatırım yapılmış teknolojileri bir çırpıda bir kenara atamazsınız. Bir yandan da geriye dönük uyumluluğu ihmal etmeden sürekli artan ihtiyaçları karşılayabilecek yeni çözümleri sunmanız gerekiyor.

.NET bu anlamda gerçekten çok iddialı bir adım. O kadar fazla yenilik içeriyor ve o kadar fazla şey vaat ediyor ki, pek çok yöneticinin kafası karışıyor, doğal olarak ortaya çıkan sorular yanlış anlamalara dönüşüyor.

Dilerseniz bir parça teknik detaylara da yer vererek .NET öncesi ve sonrası sizin için ne anlama geliyor bir bakalım.

.NET hakkında yanlış anlamalar :

1) .NET bir devrimdir ve eski teknolojiler ile alakası yoktur.

Yanlış! .NET aslında bir devrimden çok, COM ve ilgili bir çok teknolojinin evriminde atılmış çok büyük bir adımdır. Ancak o kadar fazla yenilik içeriyor ki, ister istemez kendisinden önceki teknolojileri öldürecek bir çözüm gibi görünüyor. Ancak .NET kesinlikle bu amaç için yaratılmış bir kavram değil. .NET’ in temelinde yeni fikirlerin yanı sıra, her zaman kullanılan yöntemlerin daha verimli bir şekilde yeniden şekillendirilmesi de yatıyor.

Bu noktayı ufak bir örnekle açalım:

COM neyi amaçlar ?

En basit yanıt şu olur sanırım, “yazılım bileşenlerinin verimli bir şekilde yeniden kullanılabilmesini...” Bu cümle bir programcı için bir kodu yeniden yazmaktan kurtulmak demektir. Bir IT yöneticisi için ise, bu kodu yeniden yazmanın gerektireceği zaman ve maliyetten kurtulmak demektir. Yani projenizin bir noktasında size gereken bir yazılım bileşenini bir programcınıza baştan yazdırmak yerine gidip denenmiş, performansı kanıtlanmış bir bileşeni elde edip, projenizi çok daha sağlam ve ucuza sürdürebilirsiniz.( elinizin altında Microsoft ‘un verdiği bir XML parser varken oturup kendinizinkini mi yazacaksınız ? )Peki .NET ’in bu açıdan önemi nedir ? .NET şu anda yaygın olarak kullandığımız Microsoft teknolojilerindeki bir çok eksiği kapatıyor, ve programcıların işini çok büyük ölçüde kolaylaştırıyor.

.NET i tanımlayan belki de en temel unsurlardan biri entegrasyon. Sadece yazılım bileşenleri arasında değil, teknolojiler ve hatta programlama dilleri açısından da çok güçlü bir entegrasyon söz konusu. Üstelik bu yeniliklerin çoğu .NET Framework tarafından otomatik olarak gerçekleştirildiği için programcılar zamandan, yöneticiler ise maliyetten kazanıyorlar.
Tabii ki IT alanında önemli kararlar veren birisi için tek önemli avantaj zaman değildir. Projenizde kullanacağınız diller de bir başka önemli konudur . Diyelim ki sunucu taraflı bir mekanizmayı da içeren geniş bir proje üzerinde çalışıyorsunuz. Web sunucunuz üzerinde çalıştıracağınız bir yazılım için de COM+ dll’leri yazmanız gerekiyor. Peki bu dll için hangi dil’i tercih edeceksiniz ? Eğer Visual Basic yönünde tercih kullanırsanız, programcılarınız Visual C++ ve ATL (Acitve Template Library) ‘e göre daha hızlı bir şekilde dll ‘i yazabilirler. Ancak ilerde web sunucunuza binen yük artınca, VB ile hazırlanan dll’in multithreading açısından yetersiz kalması, projenizin ölçeklenebilirliğini düşürecektir.

Bu durumda ya yeniden bir dll hazırlayıp projenizde gerekli değişiklikleri yapacak, ya da en baştan Visual C++ ‘ı kullanacaksınız. Bu durumda da muhtemelen projenin maliyeti ve geliştirme süresi artacaktır. ( VC++ ile ATL kullanarak COM+ dll’leri yazdıracağınız bir programcıyı, bir VB programcısı ile aynı ücrete çalıştıracağınızı ummuyorsunuz değil mi ? )

Eğer ilerde web sunucusun yükü artmazsa, bu kısmın maliyetini gereksiz yere yükseltmiş olursunuz.Gördüğünüz gibi COM’un tanımı her ne kadar belli de olsa, onu kullanırken yapacağınız seçimler sizin açınızdan büyük önem taşır.

İşte bu noktada .NET ‘in sağladığı entegrasyon size çok daha rahat karar verme, ve ölçeklenebilir projeler yaratma olanağı sağlıyor. Nasıl mı ? .NET Framework ile gelen class library’ler ( ki onları winapi yerine geçecek yeni kütüphaneler olarak düşünebiliriz.) tüm dillere eşit seviyede açık. Yani önceden projelerinizde sizi zorlayan, ve kararlarınızı etkileyen bir çok sınırlama tarih oluyor. Bunun ne kadar önemli bir değişiklik olduğunu bir düşünün, artık yüksek performans için C++ veya hızlı ve kolay yazılım geliştirmek için VB gibi seçenekler yok. Artık bir VB programcısı önceden gerçekleştirmesi mümkün olmayan işlere imza atabilir, veya Visual C++ ile çalışan bir geliştirici çok daha hızlı yazılım geliştirebilir.

Bunlar nasıl olacak diyorsanız, http://www.yazgelistir.com/ daki diğer makalelere biraz göz atmanızı tavsiye ederim, bu yazılarda teknik konular ile ilgili bir çok detayı bulabilirsiniz...
COM ve onu izleyen teknolojilere göre .NET in bir başka artısı ise teknik altyapısının tamamen platformdan bağımsız olacak şekilde tasarlanmış olması.

Şimdi gelelim hemen herkesin aklına gelebilecek bir diğer soruya: .NET bunca avantajı yanında getiriyor, ama elimizdeki COM veya DCOM’a dayalı yatırımlar ne olacak ?

.NET bu konuda sanılandan çok daha fazlasını sağlıyor. Oldukça merak edilen bir konu olduğu için bu konuda ayrı bir başlık fena olmaz sanırım 








.NET ve COM ilişkisi

            Getirdiği yenilikler sebebi ile COM’un ölüm meleği olarak anılması, herhalde .NET ile ilgili en büyük yanlış anlamalardan birisidir. İlk görüşte .NET in sahip olduğu avantajları gören hemen herkesin yorumu, COM bitti, artık .NET varken kim Com kullanır ki oluyor. Eğer sıfırdan başladığınız projenizin önceden yazılmış kodlarla ve mevcut yatırımlarınız ile hiçbir ilişkisi olmayacaksa bu yorum dikkate alınabilir, ama gerçek hayatta bu durumla karşılaşma şansınız ne kadar ? Sizin de tahmin edeceğiniz gibi oldukça düşük.

Peki size .NET ‘in COM ile yazılım geliştirmek için son derece güçlü olanaklar sağladığını söylesem ? Şaşırtıcı gibi görünse bile aslında çok mantıklı, nasıl bugünlerde çalışır durumda milyonlarca satır COBOL kodu varsa, aynı şekilde bu güne kadar yazılmış COM tabanlı bir çok yazılım da kullanılmaya devam edecek. Bu yazılımları geliştirmek veya bu yatırımlarınızla birlikte çalışacak yeni projeler hazırlamak isterseniz .NET sizlere gerçekten çok sağlam olanaklar veriyor. Biraz daha detaya girelim isterseniz.
Diyelim ki, COM temelli bir projenize yeni bir katman eklemeniz gerekiyor. .NET ‘in yazılım geliştiricilere sağladığı kolaylıklar da programcılarınızın rüyalarına giriyor. Bir yanda kazan kaldırmaya hazırlanan programcılarınız, öte yanda baştan aşağı COM ile kurulmuş yatırımınız. Eğer tüm yapıyı sıfırdan .NET ile kurarsanız, kaybedeceğiniz zaman ve mevcut işlerdeki aksama kabul edilemez.

Mevcut geliştirme araçları ve COM ‘u seçmek tek yol gibi görünüyor, ama değil: programcılarınız .NET ile çok daha hızlı ve verimli çalışıp, elde ettikleri yazılım bileşenlerini hiçbir çaba harcamadan COM’ a aktarabilirler! Veya .NET ile yazılacak yeni bir projenin içinden COM bileşenlerine kolayca erişip onları kullanabilirler. Bu bahsettiğim olanaklar .NET ile birlikte size sağlanmış durumda ve sizin uğraşmanız gereken detaylar inanılmaz seviyede az.

İsterseniz yazdığınız kodu bir COM server olarak kullanabilir, veya bir COM server’i için tamamen .NET ile bir client yazabilirsiniz. Her iki durumda da .NET size gerekli wrappler’ları sağlamaktır.
Karşımıza çıkabilecek örnek durumları kısaca inceleyelim.

.NET ile COM objelerini kullanmak:

           Yeni yazılımlarınız COM bileşenleri ile haberleşmek veya onları kullanmak istediği zaman bunu bir RUNTIME-CALLABLE-WRAPPER (RCW) ile yapacaklar.

Visual studio.NET ile çalışırken tek yapmanız gereken projenizin referanslar kısmında COM objelerini seçmek. İnanmadınız mı ? O zaman bir screenshot deneyin:

Eğer visual Studio.NET ile tanışma şansınız olmadı ise, TlbImp.exe isimli tool sayesinde aynı işi .NET Framework sdk ile de yapmak mümkün. Bu basit işlem sayesinde COM objeniz bir .NET class olarak emrinize amade sizi bekliyor oluyor. Daha önce COM objeleri ile alt seviyede (C++)çalışan herkesin de bileceği gibi onlarla konuşmak pek de eğlenceli değildir, RCW sayesinde bu objelere birer .NET class olarak erişmek pek çok programcıyı oldukça mutlu edecektir. Bu sayede .NET in arka planda sizler için harcadığı çaba sayesinde COM için geliştirme yaparken daha hızlı çalışmanız da mümkün.


COM ile .NET objelerini kullanmak

           Bu senaryoda ise COM-CALLABLE-WRAPPER (ccw) sayesinde .NET ile çalışarak COM objeleri oluşturabiliyorsunuz.

Bu sayede COM ile iletişim kurmanız gereken durumlarda hiçbir aksaklık olmadan .NET ile çalışmanızı sürdürebilirsiniz. Burada anlattığım konuların teknik detay gerektirdiğinin farkındayım, ama bu yazıyı fazla karıştırmamak için bunları başka bir yazıya bırakalım. COM ve .NET objeleri arasında o kadar sağlam bir iletişim var ki, yukarıda bahsettiğim wrapper’lar tamamen farklı iki hata yönetimi sistemi arasında bile gerekli uyumu sağlıyor.

COM hataları belirlemek için fonksiyonlardan dönen kodları kullanırken, .NET exception handling üzerine kurulu bir error handling mekanizması kullanıyor. Bu wrapper’lar sayesinde bir hata kodu bir exception’a veya bir exception bir hata koduna otomatik olarak çevriliyor.


ActiveX ve .NET

    .NET ile birlikte tanıştığımız windows forms sayesinde activeX kontrollerinin karşılığı olarak görebileceğimiz windows forms control kavramı da karşımıza çıkıyor, ve tahmin edeceğiniz gib .NET ile gelen wrapper’lar bu kontrolleri birer activeX kontrolüne çevirebiliyor. Aynı şekilde şu anda yazılmış sayısız activeX kontrolü de .NET altında kolayca kullanılabiliyor.

İsterseniz şu ana kadar incelediğimiz noktaları bir parça derleyip toplayalım.

 .NET yazılım geliştirme sürecinde verimi ve esnekliği artıracak bir çok olanak sağlıyor.

 .NET ile yazılım geliştirmek için COM ile gerçekleştirdiğiniz yatırımlarınızdan vazgeçmek zorunda değilsiniz. Aksine .NET sayesinde mevcut altyapınızı değiştirmeden yeni projelerinizi tasarlayabilir, ve COM temelli yazılımlarınızı uzun süre kullanabilirsiniz.

 COM ve .NET arasında gerekli iletişim .NET tarafından otomatik olarak sağlanıyor ve size gerçekten fazla bir iş düşmüyor.


           Bu temel noktalar etrafında bir parça düşünürseniz, .NET i mevcut yatırımlarınızı çöpe atmanızı gerektiren bir yenilik yerine, onları daha verimli değerlendirmenizi sağlayan bir fırsat olarak görebilirsiniz.

Bir yöneticinin stratejik kararları doğru olarak verebilmesi için önemli bir gereksinim de değerlendirdiği faktörler hakkında mümkün olduğunca fazla bilgiye sahip olabilmesidir. Bu kısa giriş yazısı ile .NET hakkında genelde oluşan bazı yanlış yargıları bir parça da olsa ortadan kaldırabildiğimi umuyorum.

Bu yazıyı temellerinden uzaklaştırmamak amacıyla yer vermediğim kod örnekleri ve daha somut çalışmaları ayrı bir yazıda ele almak istiyorum. O zamana kadar, ( ki fazla uzun süreceğini sanmam :)) .NET üzerinde biraz daha çalışmanızı tavsiye ederim. Detaylarına indikçe çözüm üretmek için size sunulan bir çok yeni olanağı bulacağınıza eminim.

Şeref Arıkan





































Bill Gates, Teknolojinin Geleceği Açısından Akademik
Dünyayla Birlikte Çalışmanın Önemini Vurguladı.
İki Günlük Akademik Zirvede Microsoft’un Akademik
Dünyaya ve Araştırmaya Verdiği Önem Vurgulandı...


REDMOND, Wash. — 24 Temmuz, 2001 —

Bugün dünyanın seçkin araştırma kuruluşlarından 300 akademisyenin davetli olduğu, iki günlük bir etkinliğe katılarak konuşma yapan Microsoft Corp. Başkanı ve Baş Yazılım Mimarı Bill Gates, Microsoft’un akademik dünyayla sıkı ilişkiler geliştirmesinin önemini vurguladı. Akademisyenlerle Microsoft yetkilileri ve temsilcileri, fikir alışverişinde bulunmak ve hem mühendislik hem de bilgisayar alanında yeni gelişmelere yol açmak amacıyla, birlikte çalışmak üzere bir araya geldi. Gates, Microsoft’un karmaşık bilgi-işlem sorunlarını çözmek için yaptığı araştırma yatırımlarını hatırlatarak, şirketin geliştirdiği yeni programlarda akademik dünyayla ilişkilerine önem verdiğini, Microsoft® Visual Studio® .Net Academic gibi yeni ürünlerinde ve akademik dünyayı hedef alan yeni lisans programlarında profesörlere ve öğrencilere ulaşmaya çalıştıklarını belirtti.

“Endüstri ile akademik dünya arasındaki işbirliği, teknolojinin geleceği konusundaki ortak vizyonumuzu gerçekleştirirken en önemli bileşen olmaya devam edecek” diyen Gates “Microsoft akademik dünyayla kurduğu ortaklıkları sürekli olarak geliştirmekte, akademisyenlerle birlikte yeni fikirler geliştirmeyi ve zorlu bilgi-işlem sorunlarını çözmeyi amaçlamaktadır” yorumunda bulundu.

Bilgi ve fikir alışverişi zemini sunmayı amaçlayan etkinliğin sponsorluğunu Microsoft Research University Relations üstleniyor. Etkinliğe katılan profesörler özel oturumlarda bir yandan kendi araştırma projelerini ve bulgularını sunarken diğer yandan Microsoft’un sunularını, şirketin mevcut araştırma faaliyetlerini ve gelişim aşamasındaki ürünlerini içeren gösterileri izleyecek.

“Akademik dünya ile endüstri arasındaki güçlü ortaklık, iş ve akademi dünyaları için olduğu kadar ekonomi için de yararlıdır” şeklinde görüş belirten New York Üniversitesi Gelişmiş Teknoloji Merkezi Yöneticisi Mike Uretsky sözlerini şöyle sürdürdü: “Microsoft’un akademik zirvesi gibi etkinlikler sayesinde herkes, ortak araştırma projelerinden yararlanabiliyor ve fikir alışverişinde bulunabiliyor; böylece iş gücünün yeni gelişmelere her zaman ivme kazandırması sağlanıyor.”

Microsoft Akademik Dünya için Yazılım Geliştirme Araçları Sunuyor

Gates önemli konulara değindiği konuşmasında, Visual Studio .NET geliştirme araçları ailesinin yeni üyesi Visual Studio .NET Academic’i tanıttı. Visual Studio .NET Academic, Microsoft’un yüksekokulların ve üniversitelerin, araştırma ve öğrenim ortamındaki gereksinimlerini daha iyi anlamak için, yüksek öğrenim kurumlarıyla ve profesörlerle yaptığı kapsamlı çalışmanın sonucudur. Bir dizi müşterek tasarım çalışmasından elde edilen sonuçlar, profesörlerin ve öğrencilerin kendi araştırmalarını, çalışmalarını ve ödevlerini destekleyecek güçlü bir altyapı platformuna gerek duyduğunu göstermekteydi. Bu gereksinimleri karşılamak için, Visual Studio .NET Academic ürününe Visual Studio .NET Professional’ın tüm gelişmiş özellikleri dahil edildi; bu gelişmiş özellikler arasında XML Web servisi standartları ve teknolojileri için destek ve Microsoft .NET Framework ile sıkı entegrasyon bulunmaktadır.
.NET platformunun tüm olanaklarına ulaşabilen akademisyenler ve öğrenciler, üçüncü parti üretimi olan 20’yi aşkın popüler akademik ve ticari dili kullanarak çizim yapabilecek ve .NET ile benzersiz öğrenim ve araştırma gereksinimlerini karşılayacaktır. Böylece hem bugün, hem de gelecekte bilgi-işlem sorunlarını çözmek için farklı bakış açıları elde edilmiş olacaktır.
Karşılıklı incelemeler sonucunda Microsoft, profesörlerin ve öğrencilerin ortak öğrenim faaliyetlerini kolaylaştıran araçlara gerek duyduğunu belirledi. Sonuç olarak, Microsoft aşağıdaki araçları Visual Studio .NET Academic entegre geliştirme ortamına (IDE – Integrated Development Environment) dahil edecektir:

 Ders projelerinin ve ödevlerin yönetimini basitleştiren ders yönetimi araçları

 Öğrencilerin Visual Studio .NET Academic’i birkaç dakikada yükleyerek çalıştırabilmesini sağlayan kapsamlı dokümanlar

 Öğrencilerin taşınabilir C veya C++ uygulamalarını kolayca oluşturmasını sağlayan uygulama sihirbazları

 Öğrencilere ortamı ve teknolojiyi nasıl kullanacaklarını öğreten, geniş bir kod örneği yelpazesi

Visual Studio .NET Academic 2001 yılının sonundan itibaren Visual Studio .NET ailesiyle birlikte pazara sunulacak; akademik zirveye katılan herkese Visual Studio .NET Academic Beta 2 sürümünün bir kopyası verilecek.

Windows CE 3.0 için Kapsamlı Kaynak Kodu Paylaşımı

   Microsoft Mayıs ayında duyurusu yapılan Paylaşılan Kaynak Girişimi programını sürdürmektedir. Bu girişim kapsamında araştırmacılar, müşteriler ve şirket dışında çalışan yazılım geliştiriciler, Microsoft kaynak koduyla doğrudan çalışma olanağına kavuşmaktadır. Yeni Windows® CE Paylaşılan Kaynak lisansı sistemi sayesinde, aralarında akademisyenlerin ve girişimcilerin de bulunduğu tüm kullanıcılar, Windows CE kaynak koduna ulaşabilecek ve bu kodu ticari olmayan kullanım amacıyla değiştirebilecek ve yeniden dağıtabilecektir.* Ticari olmayan kullanım amaçlı değişiklik örnekleri arasında; öğrenim, akademik ve araştırma ortamları ile kişisel denemeler yer almaktadır. Herhangi bir Windows CE Platform Builder 3.0 sürümüne sahip olan herkes, Windows CE Paylaşılan Kaynak kodunu http://www.microsoft.com/windows/embedded/ce/tools/source/default.asp adresinden yükleyebilir; ücretsiz Deneme Sürümü de bu kapsamda sunulmaktadır.










    Öğrenciler Teknolojiye Herkesten Önce Ulaşacak, Denemeler Yapacak ve Kod Yazacak

Bu etkinlik sırasında, Microsoft bu yıl gerçekleştirdiği öğrenci destek programlarından sadece biri olan Pocket PC Programlama Yarışması kapsamında dereceye giren öğrencilere ödül verdi. Kuzey Amerika’daki 34 üniversiteden gelen çok sayıda öğrenicinin katıldığı yarışmada, yarışmacılar günümüzün en önemli teknolojik alanlarından biri olan mobil teknoloji alanında deneyim kazanma fırsatına kavuştu. Yarışma kapsamında öğrencilerin yeni teknolojilere ve cihazlara ulaşması sağlandı; ayrıca öğrenciler bunlarla denemeler yapma, kod yazma ve Microsoft çalışanlarıyla tanışma ve kaynaşma olanağına kavuştu. Yarışmaya katılan öğrenciler Pocket PC’nin gücü ve farklı kullanım özellikleri için örnek teşkil eden uygulamalar oluşturdu.

Öğrencilerin yazdığı uygulamalar karmaşık trafik analizi programlarından verimlilik artışı sağlayan yazılımlara ve oyunlara kadar uzanmaktaydı. İlk sıraları paylaşan beş finalist zirveye katıldı ve para ödülü kazandı.

Microsoft Research University Relations Hakkında

Microsoft Research bünyesinde yer alan Microsoft Research University Relations, yüksek okullarla ve üniversitelerle dünya klasmanında ilişkiler oluşturarak; öğrenim ve eğitim sürecini geliştirmeyi, teknolojik yenilikleri hızlandırmayı ve Microsoft’u yüksek öğrenimde lider teknoloji ortağı haline getirmeyi amaçlamaktadır. Microsoft araştırma ve eğitim faaliyetlerini desteklemek için her yıl 75 Milyon Dolar tutarında yatırım yapmaktadır.

Microsoft Hakkında

            1975 yılında kurulan Microsoft (Nasdaq “MSFT”) kişisel bilgisayarlar ve iş bilgisayarları için yazılım, hizmet ve internet teknolojileri alanında dünya çapında liderdir. Şirket insanları benzersiz bir yazılımla her zaman, her yerde ve her aygıtta güçlendirmek üzere tasarlanmış geniş bir ürün ve hizmet yelpazesi sunmaktadır.

 Ticari kullanıcılar Windows CE kaynak kodunu referans ve hata ayıklama amacıyla kullanabilir, ancak bu kaynak kodunu kesinlikle yeniden dağıtamaz.

 Microsoft, Visual Studio ve Windows ABD’de ve/veya diğer ülkelerde Microsoft Corp. kuruluşunun tescilli ticari markaları veya ticari markalarıdır. Bu belgede adı geçen diğer şirketler ve ürünler ilgili sahiplerinin ticari markaları olabilir.










Bill Gates


Gönderen: Bill Gates (Microsoft)
Gönderildiği Tarih: Perşembe 14 Haziran,2001,11:49
Alıcı: Uygulama Geliştiriciler ve BT profesyonelleri
Konu:  Microsoft .NET ve Bugün


Gelecek kuşak Internet nasıl olacak? Çoğumuz PC sunucularından, akıllı aygıtlardan ve Internet tabanlı hizmetlerden oluşan sistem gruplarının birbirleriyle kusursuz bir şekilde çalışabildiği çevrimiçi bir dünyayı öngörüyoruz. İşletmeler verilerini paylaşabilecek, süreçlerini entegre hale getirebilecek ve güçlerini birleştirerek müşterilerine özel ve kapsamlı çözümler sunabilecek. Siz veya işletmeniz gerek duyduğu bilgilere her yerde, her zaman ve her türlü bilgi işlem aygıtıyla, platformla veya uygulamayla ulaşabilecek.

Bu vizyonu gerçekleştirmek için biraz daha zaman gerekli. Günümüzde Internet pek çok açıdan eski ana sistem bilgisayarı dünyasının özelliklerini yansıtıyor. Sunucu merkezli bir bilgi işlem modelinde, tarayıcılar eski sınırlı işlevli terminallerin rolünü üstleniyor. İşletmenizin gerek duyduğu bilgilerin büyük bir bölümü merkezi veritabanlarında saklanıyor ve bu bilgiler her kullanıcıya tek tek gösteriliyor. Asıl kötüsü, Web sayfaları verilerin kendisini değil sadece bir “resmini” gösteriyor, dolayısıyla, bilgi almak isteyen yazılım geliştiricilerin “ekran çözme” yöntemlerine geri dönmesi gerekiyor. Bu verileri işletmenizin mevcut verileriyle (henüz ortaklarınızın verileriyle bile değil) entegre hale getirmek pahalı ve sorunlu bir işlem.

Bu sorunların bir araya gelmesi bize günümüzde bağımsız uygulamaların ve Web sitelerinin bağımsız işlev ve veri adacıkları oluşturduğunu gösteriyor. Web siteleri, cihazlar ve uygulamalar arasında elle geçiş yapmanız, her seferinde yeniden oturum açmanız gerekli, üstelik çoğu kez verileri yeni oturuma taşıyamıyorsunuz. Hangi özel uygulamanın veya aygıtın veya Web sitesinin size hangi veriye hangi ölçüde erişim hakkı verdiğini sürekli olarak izlemeniz gerekli. Birlikte iş yapılan şirketlerdeki meslektaşlarla toplantı ayarlama ve katılan herkesin takvimini otomatik olarak güncelleştirme gibi basit olması gereken işler bile bir kâbusa dönüşüyor. Bu durum elbette verimlilik üzerinde olumsuz etkilere neden oluyor.

Bu sorunların çözülmesi gelecek kuşak Internet’inin önündeki en büyük engeli oluşturuyor. Çözüm ise eXtensible Markup Language’de (Genişletilebilir İşaretleme Dili’nde) veya XML’de yatıyor. World Wide Web Konsorsiyumu yönetimindeki bir açık endüstri standardı olan XML sayesinde geliştiriciler PC’ler, akıllı aygıtlar, uygulamalar ve Web siteleri arasında alınıp verilen verileri tanımlayabiliyor. XML verinin kendisiyle görüntülenme biçimini birbirinden ayırdığı için veriler “kullanıma açık” nitelik kazanıyor, bu sayede verileri düzenlemek, programlamak ve her türlü Web sitesi, uygulama ve aygıt arasında değiştirilebilmek olanaklı hale geliyor. XML, Internet çağının ortak dilidir. Web sayesinde kullanıcıların uygulamalarla “konuşma” şeklinin kökten değişmesi gibi, XML de uygulamaların birbirleriyle “konuşma” yöntemini değiştiriyor. XML’i daha yakından tanıyan geliştiriciler bu dili sadece verilerle ilgili olarak kullanmakla yetinmiyor.

 (Uygulamaların standart Internet iletişim kurallarını kullanarak birlikte çalışabilmesini sağlayan) SOAP ve (işletmelerin hizmetlerini standart bir şekilde açıklayabilmelerini ve otomatik olarak bağlanabilmelerini sağlayan) UDDI gibi XML-tabanlı teknolojilerden yararlanan yazılım geliştiriciler XML kullanarak Web-tabanlı servisler sunan yeni bir yazılım türü oluşturuyor. Bu XML Web servisleri tıpkı bileşen yazılımı gibi programlanabiliyor ve yeniden kullanılabiliyor; ama bu hizmetlere Internet aracılığıyla her yerden ulaşabiliyorsunuz. Bu modeli kullanan programlar birden çok Web sitesinde çalışacak, bu sitelerin her birinden bilgi ve hizmet alacak, daha sonra bu bilgileri birleştirerek herhangi bir aygıta özelleştirilmiş biçimde sunacak.

İşletmeler ve onların müşterileri bu gelişmeden nasıl yararlanacak? XML Web servisleri Internet, bağımsız uygulamalar ve her türlü bilgiişlem aygıtı arasındaki farklılıkları ortadan kaldırdığı için işletmeler birlikte çalışarak şimdiden öngörülemeyecek ölçüde geniş bir yelpazede entegre ve özelleştirilmiş çözümler sunacak —bu çözümler sayesinde müşteriler her zaman, her yerden ve her aygıttan bilgiye ulaşabilecek. XML Web servisleri modelinin gücü göz kamaştırıyor. Çevrimiçi elektronik ödeme hizmeti sunan bir şirket bu hizmetini ortaklarına açabilecek, böylece ortakları söz konusu hizmeti kendi tekliflerine dahil ederek sunabilecek —üstelik ortakların kullandığı platform türü bu akışı hiç etkilemeyecek. Bir havayolu kendi çevrimiçi rezervasyon sistemini kendi ortağı olan otomobil kiralama şirketine bağlayabilecek, böylece yolcular uçuş rezervasyonu yaptırırken otomobil de kiralayabilecek. Çevrimiçi bir müzayede kuruluşu müzayedeyi kaybettiklerinde veya kazandıklarında katılanlara uyarıda bulunabilecek veya diğer kuruluşlarla bir araya gelerek alternatif sevkiyat, teslimat ve ödeme seçenekleri sunabilecek. XML Web servisleri sayesinde işletmeniz sınırlarını aşabilecek.

XML Web servislerinin geliştiriciler arasında gelecek kuşak Internet tabanlı bilgiişlem aracı olarak kabul görmeye başlamasıyla birlikte; bu tür  çözümlerin oluşturulmasını basitleştiren ve hem entegrasyon hem de birlikte farklı sistemlerle çalışma açısından güvenilir bir ana sistem sunan bir platform geliştirmek kaçınılmaz hale geldi. Böyle bir platformun tüm programlama dillerinde, işletim sistemlerinde ve uygulamalarda çalışabilmesi için açık standartları temel alması gereklidir. Aynı zamanda bu platform PC’lerin ve akıllı aygıtların gücünü Internet’in zengin olanaklarıyla birleştirebilmek zorundadır.

Microsoft’un XML Web servisleri oluşturma, kurma, işletme ve entegre etme platformu .NET adını taşıyor. İlerleyen sayfalarda, .NET platformunu tanıtacağız, bu platformun sunduğu kazançları dile getireceğiz ve işletmenizi bu platformun sunduğu olanaklardan yararlanabilecek hale getirmek için bir yol haritası oluşturacağız.




  Başkan ve Baş Yazılım Mimarı
 
Bir Devrimin Hemen Öncesindeyiz.

Devrimler bilgisayar endüstrisinin yaşam biçimidir. Sadece 20 yıl önce, dünya hala ana sistem çağını yaşıyordu. Çok az sayıda insan bilgisayarlara ulaşabiliyor veya bilgisayarları kullanabiliyordu, üstelik bilgisayarları bağlı oldukları BT departmanı dışında da kullanamıyorlardı. PC, grafik kullanıcı arayüzü ve Internet bu gidişi baştan sona değiştirdi. Bilgisayarlar yüz milyonlarca insanın kullanımına açıldı ve bilgisayar bir kitlesel pazar ürünü haline geldi.
Bu gelişmeden sonra, HTML ve HTTP gibi standartlar insanların Internet kullanımını inanılmaz ölçüde artırdı. Web üzerinde içeriği görüntüleme olanağı sağlayan bu temel iletişim protokolü (ve bu içeriğin taranmasını sağlayan ilgili yazılım) sayesinde Web kullanımı bugünkü yaygınlık düzeyine ulaştı ve iş çalışanlarının ve müşterilerin günlük hayatlarının ayrılmaz parçası haline geldi.

İşletmelerin ve müşterilerin Web’i kullanma biçimlerindeki değişiklikler nedeniyle, endüstri yeni bir bilgiişlem modeline yöneliyor; bu model sayesinde Web bağlantısı ve Web üzerinde bilgi alışverişi sağlayan uygulamalar ve süreçler standart bir şekilde oluşturulabiliyor. “XML Web Servisleri” adını taşıyan, bu yeni Internet-tabanlı entegrasyon modeli uygulamaların, bilgisayarların ve iş süreçlerinin daha önce mümkün olmayan bir şekilde birlikte çalışabilmesini sağlıyor. Yazılım Geliştirici topluluğunun XML’i desteklemesi nedeniyle işletmeler bu XML Web Servisleri modelini kullanarak hızlandırılmış, Internet tabanlı ekonomide ayakta kalabilecek ve birlikte çalışabilecek.

XML Web Servislerinin ilk ilkesi sistemlerin Internet aracılığıyla birbirine bağlanmasıdır; Internet’in sunduğu yüksek kullanım düzeyi ve düşük maliyetli bağlantı olanakları dikkate alındığında bu varsayım oldukça güvenli bir yaklaşım sunuyor. İkincisi, işletmenin kullanacağı verilerin ve hizmetlerin Internet üzerinde daha kolay “bulunması” gerekli. Geniş kapsamlı endüstri girişimi UDDI (Universal Description, Discovery and Integration (Evrensel Tanım, Keşif ve Entegrasyon) –www.uddi.org) bünyesinde yer alan Microsoft, Ariba, COMPAQ, Dell, HP, IBM, SAP ve diğer pek çok şirket birbirlerinin sunduğu hizmetleri bulmak ve anlamak için bir yöntem sunuyor. Bu girişimi endüstrinin Internet üzerindeki “sarı sayfaları” olarak tanımlayabiliriz.

Üçüncüsü, bilginin başkalarıyla paylaşılabilmesi için ortak bir dil gerekli. XML bunu mümkün kılacak bileşendir. XML ortak veri biçimi sunuyor; bu sayede verilerle ve bilgilerle çalışırken iş ortaklarınızın veya müşterilerinizin belirli bir programlama dilini, uygulamayı veya sistemi kullanması gerekmiyor. Son olarak, ortak bir iletişim kuralını kullanarak iş yapabilme olanağına sahip olmak gerekli; örneğin, ortak bir iletişim kuralıyla hizmet çağrılabilmeli, randevu alınabilmeli, parça sipariş edilebilmeli veya bilgi sunulabilmeli. Bu iletişim kuralına SOAP (Simple Object Access Protocol (Basit Nesne Erişimi İletişim Kuralı)) deniyor. Bu iletişim kuralı sistemlerin birbiriyle konuşabilmesini ve istekte bulunabilmesini sağlıyor. SOAP, Internet düzeyinde yerel entegrasyon için yeni bir model.

Bu dört ilke sayesinde farklı sistemler, uygulamalar ve süreçler arasında bağlantı sağlayabilir, veri bulabilir, verileri dönüştürebilir ve işlem yapabilir ve XML Web Servisleri sunabilirsiniz. Esnek teknolojiler olan XML Web Servisleri farklı dillerdeki ayrı sistemleri birbirine bağlıyor, kişisel bilgisayar kullanımını, kurumsal bilgisayar kullanımını ve Web’in olanaklarını birleştiriyor. Temel haberleşme XML Web Servisleri ile yapıldığı takdirde, her sistem diğerinden bağımsız olabiliyor; her “hizmet” tamamen farklı sistemlerde veya dünyanın farklı bölgelerinde çalışabiliyor.

XML Web Servislerinin kazançları geniş bir yelpazeye yayılıyor ve bu kazançlar sayesinde önümüzdeki birkaç yıl içinde işletmeler önemli ölçüde büyüyecek. İşletmeler şunları yapabilecek:

XML Web Servislerini kullanarak diğer işletmelerle kolayca entegrasyon sağlayabilecek. Yazılımınız, hem şirket içinde hem de şirket dışında, masaüstünden ana sisteminize kadar tüm yazılım bileşenleriyle kolayca entegre olabilecek. Bu entegrasyon olanakları sayesinde iş ortaklarıyla daha yakın ilişkiler kurabileceksiniz ve iş süreçleri arasında mükemmel entegrasyon sağlayabileceksiniz.

Daha hızlı uygulama geliştirebilecek. XML Web Servisleri havuzunun büyümesiyle birlikte, yazılım geliştiriciler XML Web Servisleri programlama modelini kullanan daha çok sayıda yazılım ve hizmet sunmaya başlayacak; eski uygulamalar da bu kapsam içinde yer alacak. Sorununuzu çözen bir komut dosyası varsa, bu dosyayı bulun ve yeniden yazmak yerine XML Web Servislerini kullanarak entegrasyon sağlayın.

Kolayca kişiselleştirme yapabilecek. XML Web Servisleri modeli, harici veri kaynaklarıyla entegrasyonu temel alıyor. Bu sayede gerekli her türlü aracı kullanarak bilgi isteyebilir ve veri dönüştürebilirsiniz; böylece özelleştirilmiş yazılımlar ve hizmetler sunabilirsiniz. Bakım yükünüz de hafifliyor, bu bilgileri her uygulama için ayrı olarak toplamak ve tutmak zorunda değilsiniz.
Yeni bir kullanıcı deneyimi. XML Web Servisleri hem müşterilere hem de işletmelere kazanç sağlıyor.

Müşteriler XML Web Servisleriyle oluşturulmuş uygulamaları kullanırken benzersiz bir kullanım kolaylığının tadını çıkaracak. Uygulamaları, hizmetleri ve aygıtları birbirine bağlı çözümler olarak birleştiren XML Web Servisleri sayesinde yazılım entegre bir deneyim için sunuluyor ve bilgisayar kullanma basitleştiriliyor. XML Web Servisleri kullanıcıların bilgiyi her yerde, her zaman ve her aygıttan kullanabilmesini sağlıyor.


DOLLAR ÖRNEĞİ
Programcılar, Dollar® Rent-A-Car’ın VMS tabanlı rezervasyon sistemleriyle birlikte çalıştığı havayolu firmasının UNIX sunucuları arasında rezervasyon isteği ve veri alışverişi sağlayan bir Microsoft çözümünü iki hafta içinde oluşturdu, sınadı ve kurdu. Bu çözümde XML Web Servisleri kullanıldığı için Dollar aynı entegrasyon modelini kullanarak çok sayıda ortağı birbirine bağlayabilir.

XML Web Servislerini kullanarak yazılım projeleri uygulayan işletmeler günümüz dünyasında karşılaşılan tedarik zinciri ve talep zinciri entegrasyon sorunlarının büyük bir kısmını çözebiliyor. Endüstri standardı haberleşme arayüzlerine sahip olan XML Web Servisi  mevcut sistemlerin yeni uygulamalarla ve hizmetlerle basit ve güvenilir bir şekilde birleştirilmesine izin veriyor.

Microsoft .NET — Bir XML Web Hizmetleri Platformu

Geliştiricilerin XML Web Servislerine sunduğu desteğin artması nedeniyle Microsoft, yazılım geliştiricilerin bu hizmetleri yazabilmesini, kurabilmesini ve yönetebilmesini kolaylaştıran bir platform oluşturuyor. Bu platform Microsoft® .NET. Yazılım geliştiricilerin XML Web hizmetleri oluşturmak ve çalıştırmak için gerek duyduğu ürünleri ve hizmetleri içeren bu platform aynı zamanda kullanıcı deneyimini geliştirerek XML Web Servisleriyle kullanıcıların kullandığı bilgisayarlar, akıllı aygıtlar ve Web tabanlı hizmetler arasında entegrasyon sağlıyor.


Microsoft .NET hem XML hem de XML Web Servisleri için geliştirildi, ama geliştirme platformunda kullanılabilecek tek çözüm değil. XML’in pek çok bilgisayar kuruluşunun görüşleri doğrultusunda World Wide Web Konsorsiyumu tarafından oluşturulan ve yönetilen açık bir standart olması nedeniyle Microsoft .NET içindeki ürünler ve hizmetler diğer üreticilerin ürettiği XML ve XML Web Servisleri becerili tüm altyapı ve yazılım geliştirici araçlarıyla birlikte çalışabilecek. Microsoft teknolojisi alanında uzmanlaşan yazılım geliştirici sayısı 5 milyonu aştı; geliştiriciler artık XML Web Servislerini kitlesel olarak sunmaya başlıyor.





MICROSOFT .NET ÜRÜNLERİ VE HİZMETLERİ

Yazılım Geliştirme araçları ve teknolojileri.

.NET gibi yeni bir platformda geliştiricinin başarılı olabilmesi için verimliliği artıran araçlara gerek vardır. Visual Studio.NET ve Microsoft .NET Framework, XML Web Servislerini oluşturmak, kurmak ve çalıştırmak için kapsamlı bir çözüm sunuyor. Bu araçlar sayesinde XML Web Servislerinizin performansını, güvenilirliğini ve güvenliğini en üst düzeye çıkarabilirsiniz.

.NET için özel olarak oluşturulan Visual Studio.NET, Microsoft’un gelecek kuşak popüler çok dilli geliştirme aracıdır. Visual Studio.NET sayesinde yazılım geliştiriciler kolayca ölçeklenebilen XML Web Servislerini ve uygulamalarını hızlı bir şekilde oluşturabilecek; üstelik istedikleri dili kullanabilecekler. Visual Studio.NET yüksek verim sağlayan şu programlama dillerini geliştiriyor: Visual Basic® ile yeni nesne-yönelimli programlama özellikleri; Visual C++® ile üstün Windows®-tabanlı geliştirme ve .NET uygulamaları oluşturma olanağı; ve C# ile C ve C++ geliştiricileri için RAD (Rapid Application Development) olanağı. Yazılım geliştiriciler, Microsoft tarafından sağlanan bu diller ek olarak Perl, Python, Cobol ve

EXPEDIA ÖRNEĞİ
XML Web hizmetlerini kullanan Expedia.com® yolculuk halindeki çalışanlarını haberleşme merkezlerine dönüştürecek; yolculuk halindeki çalışanlar kendi entegre irtibat listelerindeki farklı üyeler için farklı uyarı ayarları yapabilecek. Müşterilerine istedikleri bilgileri zamanında sağlayan Expedia hem yeni müşteriler kazanacak hem de mevcut müşteri portföyünü koruyacak.

Eiffel dahil olmak üzere ortaklar tarafından sağlanan 20 üzerinde dil arasında seçim yapabilecek.

Yüksek verim sağlayan, standartlara uygun, çok dilli uygulama yürütme ortamı .NET Framework gündelik işleri gerçekleştiriyor ve kurulumu kolaylaştırıyor. Sunduğu uygulama yürütme ortamıyla belleği yönetiyor, sürüm sorunlarını gideriyor, uygulamanızın güvenilirliğini, ölçeklenirliğini ve güvenliğini artırıyor. .NET Framework pek çok bileşenden oluşuyor; bunlar arasında XML Web Servisleri oluşturmak için zengin bir sınıf kitaplığı sağlayan CLR, Common Language Runtime (Ortak Dil Çalışma Zamanı) ve gelecek kuşak Active Server Pages uygulaması olan ASP.NET yer alıyor.

Sunucu altyapısı. XML Web Servisleri gelecek kuşak altyapısının üzerine oluşturulmalıdır; bu altyapı yazılım geliştiricilere modüler mimari, tasarruf, lineer ölçeklenirlik, güvenlik, güvenilirlik, yönetim kolaylığı ve kullanılabilirlik gibi kazançlar sunmak durumundadır. .NET Kurumsal Sunucuları ve Windows 2000 Server ailesi Microsoft .NET sunucu altyapısını kullanarak XML Web Servislerinin kurulmasını, yönetilmesini ve düzenlenmesini sağlıyor. Önemli iş uygulamalarında üstün performans sağlamak amacıyla tasarlanan bu ürünleri kullanan kuruluşlar sistemlerini, uygulamalarını ve ortaklarını XML Web Servisleriyle entegre hale getirmek için gerekli hıza ve değişen iş gereksinimlerine uyum sağlayabilme esnekliğine kavuşuyor.

Windows 2000 Server ailesi .NET Kurumsal Sunucularını ve gelecek kuşak iş uygulamalarını çalıştırmak için kullanılabilen güvenli ve ölçeklenir bir Microsoft altyapısıdır.

.NET Kurumsal Sunucuları:

 •Application Center 2000 ile yüksek kullanım düzeyine ve ölçeklenirliğe sahip Web uygulamaları kurulum ve yönetimi;
 •BizTalk ™Server 2000 ile farklı uygulamalar ve organizasyonlar arasında XML-tabanlı iş süreçleri oluşturma olanağı;
 •Commerce Server 2000 ile ölçeklenebilir elektronik ticaret çözümlerini hızlı bir şekilde oluşturma olanağı;
 •Content Management Server 2001 ile dinamik elektronik iş Web siteleri için içerik yönetimi;
 •Exchange 2000 Server ile her zaman, her yerden mesajlaşma ve birlikte çalışma olanağı;
 •Host Integration Server 2000 eski sistemlerle  veri ve uygulama köprüsü kurma olanağı;
 •Internet Security and Acceleration Server 2000 ile güvenli ve hızlı Internet bağlantısı;
 •Mobile Information 2001 Server ile cep telefonları gibi mobil aygıtlar üzerinde uygulama desteği sunma olanağı;
 •SharePoint™ Portal Server 2001 ile iş bilgilerini bulma, paylaşma ve yayınlama olanağı; ve
 •SQL Server ™2000 ile yapılandırılmış XML verilerini saklama, arama ve analiz etme olanağı.

Hizmetler. XML Web Servisleri modeli kullanan yazılım geliştiriciler, her şeyi yeniden baştan oluşturmak zorunda kalmadıkları ve temel XML Web Servislerini değerlendirebilecekler. Yazılım Geliştiriciler bu temel servislerle entegrasyon sağlayarak rutin işleri gerçekleştirebilecek ve zamanını yüksek değere sahip, iş açısından önemli XML Web servisleri oluşturmak için ayırabilecek. 160 milyon üzerinde müşteri için kimlik denetimi hizmeti sunan Microsoft Passport bu hizmet türünün ilk örneğidir. Microsoft diğer pek çok şirket kullanıcılar ve kuruluşlar için daha temel hizmetler geliştirmeyi planlıyor.

İstemciler. Microsoft, XML Web Servislerini tüm akıllı istemcilerde destekleyecek; müşterileriniz XML Web Servislerinize her yerden ve her aygıttan ulaşabilecek. Microsoft’un sunduğu istemciler arasında Windows CE, Windows Embedded, Windows 2000 ve yeni Windows XP bulunuyor. Bu istemciler PC’leri, dizüstü bilgisayarları, iş istasyonlarını, akıllı telefonları, elde taşınabilen bilgisayarları, Tablet PC’leri, Xbox ™ oyun konsollarını ve diğer akıllı aygıtları çalıştıracak.

 Kullanıcı Deneyimleri. İyi bir Kullanıcı Deneyimi hizmeti tüm XML Web servislerinin ve istemci yazılımının belirli kullanıcı gereksinimlerini karşılayacak şekilde tasarlanmasını ve kullanıcıya tüm çözümün entegre olarak sunulmasını gerektirir; başka şirketlerdeki bilgisayarlarda çalışan XML Web servislerinin kullanılması bu koşulu etkilemez. Microsoft Kullanıcı Deneyimleri hizmetini bilgi çalışanlarına, müşterilere, kuruluşlara, KOBİ’lere ve geliştiricilere sunacak. Microsoft’un Kullanıcı Deneyimleri hizmetine dönüştürdüğü ürünler arasında Microsoft Office,MSN® ,bCentral ™ ve Visual Studio.NET bulunuyor.




XML WEB SERVİSLERİNE GİDEN YOL

Microsoft işletmenizi XML Web servislerine giden yola yönlendirmek için gerekli ürün yelpazesini şimdiden sunuyor:

 •Windows 2000 Server — XML Web servisleri dünyasının gerektirdiği lineer, düşük maliyetli ölçeklenme için güvenilir altyapı.

 •.NET Enterprise Servers — XML Web servisleri çalıştırma, yönetme ve güvenliği için temel altyapı .

 •XML Web Servisleri —Passport.

•XML Web Servisi–becerili istemciler — Windows 2000, Windows Me, Windows CE, Office XP ve yakında Windows XP.

 •Geliştirici araçları ve teknolojileri — XML Web Servisleri için en son Microsoft SOAP sürümü ve Visual Studio.NET sürümleri.

Dollar Rent-A- Car, Expedia.com gibi önde gelen BT kuruluşları  bu ürünleri kullanarak yüksek değere sahip XML Web Servisleri oluşturuyor ve günümüzün entegrasyon ve birlikte çalışabilirlik sorunlarını çözüyor. Örneğin, elektronik ödeme işlemi hizmetini bir XML Web Servisi olarak sunan CheckSpace pazar payına bilgisayar sistemleri ve muhasebe paketleri kullanan yeni KOBİ’leri, bayileri ve çevrimiçi satış noktalarını da dahil ederek artırdı. Bu yeni müşteriler artık kesintisiz muhasebe işlemlerinden ve verimli nakit akışı yönetiminden yararlanıyor.














BEŞ KOLAY ADIM

Artık şirketinizi XML Web Servislerinin sunduğu avantajlar için hazırlayabilirsiniz. Beş kolay adım sizi geleceğe taşıyacak:

1. Hem kendinizi hem BT departmanınızı XML Web Servisleri ve Microsoft .NET konusunda geliştirin;

2. Sistemlerinizin ve altyapınızın XML olanaklarını güncelleştirme yöntemi olarak Windows  2000’i, Office XP’yi ve Microsoft .NET Kurumsal Sunucularını inceleyin;

3. Microsoft’un geliştirici ürünlerinin beta sürümlerini yükleyin ve değerlendirin;

4.XML Web Servislerini sınayan pilot projeler oluşturun; ve

5. Üreticilerinizin kendi uygulamalarını XML Web Servisleri olarak ulaşılabilecek hale getirecek bir yol haritası sunmaları konusunda ısrar edin.

MSDN® Universal aboneliği sayesinde gerek duyduğunuz geliştirici araçlarını ve sunucuları elde edebilir ve .NET hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz. Microsoft bunun yanı sıra .NET Hazırlık Eğitimi sunuyor; bu eğitimde XML Web Servisleri oluşturmak için gerekli teknik altyapı anlatılıyor ve C#and Visual Studio.NET gibi araçları kullanmanız öneriliyor.

İşe başlayın ve daha fazlasını öğrenin. XML Web hizmetleri ve Microsoft .NET hakkında ek bilgi için microsoft.com/net adresini ziyaret edin, ve lokal Microsoft ofisi ile irtibata geçin.






































































Microsoft .NET ve C#

Microsoft 2001 yılı içerisinde yeni stratejisini açıkladı. Buna göre firma bütün ürünlerinde köklü değişikliklere hazırlanıyor. Bu büyük değişimin temelinde Internet yer alıyor. Yeni stratejinin adi .NET ('dat net' okunur). Bu yazımda Microsoft'un yeni çalısmalarını, bunların gelecekte bilgisayar anlayısımızda ne gibi degisikliklere yol açagından ve bu degisimle birlikte piyasaya sürülen yeni ürünlerden bahsedecegim.


          .NET olarak resmen dile getirilmeden önce Microsoft yeni çalısmalarını NGWS kod adıyla anmaktaydı. NGWS (Next Generation Windows Services, Yeni Nesil Windows Hizmetleri) bilinen tüm Microsoft ürünlerinde degisikler öngören yeni bir hizmet anlayısı. Microsoft yeni ürünlerini yavas yavas piyasaya sunuyor, bazılarının BETA sürümleri de ürün denetleyicilere dağıtılmakta.


          Şu an için .NET teknolojisi Windows 2000 temelli, ancak firma bu tüm dünyada en çok kullanılan işletim sisteminin gerçek .NET sürümünü (Windows .NET olarak adlandırılacak olan, kod adi BlackComb) önümüzdeki iki yil içinde piyasaya sunacak. Microsoft, bu sistemde gelecek yeniliklerin bir kısmını Windows XP adıyla piyasaya sürmüs bulunuyor. Windows.NET ile Internet hizmetlerinin sunulması ve diger .NET ürünlerine tam destek bulunacak.


         Office.NET, MSN.NET, ASP.NET, Visual Studio.NET.. hepsi yeni sürümlerinde Internet'e daha uyumlu, sunucu-istemci tabanli sistemler olacaklar. Tüm ürünlerde XML kullaniliyor olacak. Bazı ürünler aslında eski yazılımlarin yeni versiyonu olmasina ragmen, Microsoft pazarlama yöntemlerini kullanarak tüm ürünlerinde .NET'e özgü yenilikler içersin veya içermesin, .NET versiyonuyla isimlendiriyor.


         Microsoft .NET stratejisini Internet üzerine kuruyor. Bu yeni anlayisa göre artik yazilimlar büyük ve her kullanicinin bilgisayarinda olmak zorunda degil. Aslinda bu bilgisayar endüstrisinde son yıllarda kullanimı giderek artan bir değişimdi. Bilgisayar hizmetlerinde yavaş yavaş yazilimlarin Internet üzerinden kullaniciya hizmet olarak sunulması yaygınlaşiyor. Bunun için su ana kadar platform bağımsizligi sağlamasindan ötürü Java teknolojisi kullanılmaktaydı. Modelleme yapmak için büyük ve pahalı bir CAD yazılımı almak yerine kullanıcılar Internet üzerinde saglanan hizmetlerle çalişmalarini yapabilir. Internet üzerinden alınan hizmet karşılığı daha az bir bedel ödenerek isler gerçeklestirilebilir.

         Microsoft'un .NET ile sunmak istediği de bu. .NET teknolojisinde herhangi bir belge, hizmet, veri açik ve serbest standartlara uygun olarak kullanıcıya sunulmaktadır. Microsoft bu noktada yeni bir standart geliştirmektense zaten var olan standardları temel aliyor: HTTP, XML, SOAP, UDDI gibi..


          HTTP (Hyper Text Transfer Protocol, Hiper Metin Tasima Protokolu) veri transferinde ve yazilimlarin kullaniciya sunulmasinda kullaniliyor. XML (Extensible Markup Language, Genisletilebilir Isaretleme Dili), verilerin nasil yapilandirildigini ve saklanacagini belirliyor. SOAP (Simple Object Access Protocol, Basit Nesne Erisim Protokolu), uygulamalarin ve hizmetlerin birbirleriyle Internet üzerinden haberlesmesinde kullaniliyor. UDDI (Universal Description, Discovery, and Integration) standardi ise DNS gibi hizmetlerin Internet üzerinde bulunmasini sağlıyor. Tüm bu standartlar .NET'in temelinde yatan, serbest ve açik Internet standartlari.

         Yazilimlarin kullanicinin bilgisayarindan uzaklasip sunucuya tasinmasi bilgisayarlarin ve yazilimlarin gelisimi içindeki en önemli konu olabilir. Artik kullanicilar bir belge olusturmak ve bunun yazicidan çiktisini almak için programlar satin alip, bilgisayarlarina kurmak zorunda degiller. Yazilimi Internet üzerine tasidiginizda, kullanicinin sahip olması gereken tek yazılım bir tarayiciya dönüsüyor. Sürekli artan hiziyla Internet gelecekte daha fazla yük tasiyacak. Önemli belgelerinizi sürekli yaninizda tasimak zorunda degilsiniz. Bu konuda hizmet veren sirketin size sagladigi sanal harddiskinize Internet baglantisi olan herhangi bir bilgisayardan erisebilir, belgelerinizi yine Internet üzerinde düzenleyebilir, çiktisini da yazicinizda alabilirsiniz. (Hatta bunu sizin için yapacak sirketler bulmaniz da mümkün) Bu yeni anlayışta yazilima degil, verilen hizmete ücret ödenecek. Yani kullandiğiniz kadar ödeyeceksiniz.

          Yazilim gelistiriciler için hazirlanan Visual Studio.NET ile üretilecek bilesenler Internet üzerinden hizmet olarak sunulabilir. Böylece platform bağımlığı tarihe karışacak. Yeni yazilimlar (yani hizmetler) verileri mevcut standartlarla sunuyorlar, bu da verinizi Microsoft'a bağimli olmadan istediginiz ortama aktarabilmenize olanak sağlıyor. Son birkaç sene içerisinde WWW Concorsium tarafindan geliştirilen veri saklama ve transfer standardı XML, .NET projesi dahilindeki tüm ürünlerde kullanılıyor.


          .NET yapisinin temelinde CLR yatiyor. Bu sistem isletim sisteminin içinde çalisan bir baska isletim sistemi gibi düsünülebilir. Bu sistem daha önce Java ile kullanilmisti. Derlenmis Java kodlari Java Virtual Machine (JVM) yazilimiyla yorumlanarak çalistirilirlar. Bu sayede Java programlarinin platformdan bagimsiz olmasi sağlanmiştir. .NET' te de benzer bir biçimde CLR(Common Language Runtime) bulunuyor. Buna göre olusturulan yazılımlar CIL(Common Intermediate Language) koduna dönüştürülmekte ve platform bağımsız olarak çaliştirabilmekte. CIL kodlari çaliştirildiklarinda CLR tarafindan anında x86 koduna dönüştürülüyor ve bu kod çalistiriliyor. Bu sayede yazilimlarin Java'da olduğundan daha hızlı çalismalari sağlanmış, hem de platform bagimsizligi etkilenmeden. Ancak bu noktada Microsoft su an için Windows disindaki isletim sistemlerine (mesela Linux) destek vermiyor.

          .NET yazilimlari Visual Studio.NET ve C# ile gelistirilecek. Bu yazilim gelistirme paketi Windows programcilari tarafindan çokça kullanilan Visual Studio serisinin son ürünü olmaktan öte yepyeni bir dille sunuluyor. Microsoft yeni Visual Studio.NET'i 13 Subat 2002 tarihinda piyasaya sunmayı planlıyor.


           C# ('Si Şarp' okunur) yeni bir dil. C/C++ dil ailesine gelen yeni bir üye. Sözdizimi olarak, bu dillere çok benziyor. Ancak bilesen tabanlı mimariye sahip olduğundan yeni stratejiye yönelik yazılımlar geliştirmek için C/C++, Java gibi dillerde zararlı görülen, hızlı geliştirmeyi engelleyen özellikleri barındırmıyor. Java gibi C#'ta Nesne Tabanlı bir dil. Java'da olduğu gibi çok zengin bir yazılım kütüphanesi ile sunuluyor. Bu açıdan Java ile sunulandan daha fazlasına sahip. C#'da C++'da bulunan çoklu miras almalar bulunmuyor. Ayrıca global fonksiyon veya veri tanımlamaları yapılamıyor, herşey nesnelere bağımlı olmak zorunda. C#'da Garbage Collection (kullanılmayan hafıza bloklarının çalışma zamanında temizlenmesi ve tekrar kullanıma sunulması), Java'da oldugu gibi, C#'ta da bulunuyor.

          Microsoft bu ürünü Java'ya rakip olarak geliştirmiş görünüyor. Yeni ürün yazilim üreticiler cephesinde daha BETA sürümü olmasına karşılık tam destek gördü. Çoğu programcı C#'a geçmeye başladılar bile. Microsoft, Java'ya bugüne kadar verdigi destegi de son ürünlerinde çekmiş bulunuyor. Örnegin, Internet Explorer 6.0'da Java'yi dağıtmıyor. (Daha sonradan yükleyebilmek mümkün.)

         .NET ile geliştirilen yazılımlar iletişim için Internet'i kullanacaklar. Diger yazılımlarla haberleşmeler, verinin taşınması için Internet (TCP/IP protokolleri) zorunlu olacak. Tüm dünyada Internet'in bilgisayar dışına, elektronik eşyalara girmesinin sonucu olarak, Internet üzerinden sunulan hizmetlerde elektronik eşyalara kadar girebilecekler. Bu sayede veriye erişim için bilgisayar zorunluluk olmaktan çıkacak. Bu da Microsoft'un pazarını daha da geliştirme çabasının bir sonucu. Bu pazar savaşında rakiplerine karşı da en az eskiden olduğu kadar acımasız. .NET ile IBM, Sun.. gibi rakiplerine savaş açmış durumda, bunun en somut örneği de C#'i Java'ya karşı geliştirmesi.

          Microsoft .Net'in basarili olup olamayacağını göreceğiz, ancak Microsoft, .Net'in tutması için elinden geleni yapacaktır. .Net'in gelecegi sadece Windows makinelerle sinirli olması ilerisi için bir sikinti yaratabilir ve bu konuda Java ve diger platformlar üstü sistemler bir adim öne geçiyorlar. Ancak diğer platformların desteklenmemesi fikrini Microsoft gelecekte değiştirebilir.

          Bu arada 2001'de .Net'in duyurulmasi ile birlikte, açik kaynak kodlu .GNU projesi de basladi. Henüz .Net kadar endüstriyel destege ve gelişmişlige sahip değil ancak platformlar arasi uyumluluk açısından izlenmesinde fayda var.

          Microsoft .NET'i tam olarak patentli mali haline getirmedi. Çogu standardi açik olarak gelistiriyor ve bir kismi da European Computer Manufacturers Association'a sunuldu. Microsoft, Linux ve XML gibi açık kodlu ve serbest geliştirilen sistemlerin basarisini taklit etmeye çalisiyor gibi görünüyor.

          Sonuç olarak, Microsoft .Net ile hızlı, kolay is yazılımları üretmek için iyi bir is yapmış gibi görünüyor. Yazılımçılar yavaş yavaş (aslına bakarsanız normalde olması gerekenden hızlı bir biçimde) .Net'e geçmeye başladılar. Siz de eğer Windows ve Internet'e yönelik yazılım geliştirmeyi düşünüyorsanız bu yeni ürüne kesinlikle bir göz atmalısınız.



 Serkan Kenar








.NET HAKKINDA MAKALELER
 www.nedir.org

.NET Platformuyla bilgisayar ve internet dünyasında devrim yaratacak güçte bir vizyon sunan Microsoft, ilk adımı yeni geliştirme aracı Visual Studio .NET ile atıyor. 12 Mart 2002 tarihinde Conrad Otel’de yapılan tanıtım toplantısına katılan Microsoft’un Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) Bölgesi Başkan Yardımcısı Simon Witts, Microsoft Corporation Visual Studio .Net Ürün Müdürü Prashant Sridharan ve Microsoft Corporation Ürün Müdürlerinden Shawn Nandi ve Microsoft Türkiye .NET Yazılım Geliştirme Grubu Müdürü Müge Kansu .NET ekseninde geleceğin internet dünyasını anlattılar.


Witts: “İş dünyası internetin gerçek gücünden XML Web servisleri ile yararlanacak”
Lansmanda yaptığı konuşmada Visual Studio .NET ile geliştirilecek kurumsal uygulamaların ve web servislerinin iş dünyasına sağlayacağı faydaları anlatan Microsoft EMEA Başkan Yardımcısı Simon Witts, ”Günümüzde internette yürütülen işler web sitelerinde gerçekleşiyor. Web siteleri genellikle kullanıcılara statik bilgiler veriyorlar. Mevcut sistemlere bağlı oldukları zaman ise şirketler basit işlemleri gerçekleştirebiliyor ve sınırlı ticari faaliyetlerde bulunuyorlar. İş dünyasının internetin gücünden gerçek anlamda faydalanmasını sağlamak için, Web siteleri gelişim içinde olmak zorundadır. Her biri diğeriyle, aynı zamanda mevcut sistemlerle ve uygulamalarla da etkileşim içinde olmayı öğrenmelidir. İş süreçlerini değiştirecek araçlar sunan XML Web servisleri, Web sitelerinin gelişimini tamamlamış halini temsil etmektedir. XML Web servislere ile şirket içi uygulamalar, uzaktan yönetilen sistemler bir araya getirilebilir, şirketlerin Web’i programlaması sağlanabilir ve böylece iş dünyasına özel gereksinimleri karşılayacak çözümler hızla ve ekonomik bir şekilde oluşturulabilir” dedi.

Lansmanda açılış konuşmasını yapan Microsoft Türkiye .NET Yazılım Geliştirme Grubu Müdürü Müge Kansu da .NET Platformu ile sunulan yenilikleri dinleyicilerle paylaştı. Microsoft .NET platformunun en iyi entegrasyonu sunarak, tüketicilerle iletişimde büyük avantajlar sunduğunu belirten Kansu “.NET farklı yazılım programlarının etkileşime geçmesini sağlayarak, entegrasyonu bir adım daha ileriye götürüyor ve müşterilere ulaşıyor. .NET ile bir kullanıcı kimlik bilgilerini oluşturarak, bir web sitesinden diğerine sorunsuz olarak gezinebilme imkanına sahip olacak. Kullanıcılar verilerini denetleyebilecek, her yerden ve her zaman bu veriler üzerinde işlem yapabilecekler. Uygulamalarında sadece kendilerinin adına işlem yapabilmesini sağlayarak bilgileri üzerinde daha fazla güç ve denetime sahip olacaklar” dedi.

          Lansmana iş dünyasından; Otokoç, Akbank, Oyakbank ve Anadolu Holding’in üst düzey yöneticileri de katılarak .NET projelerini katılımcılarla paylaştılar. Lansmanın ana sponsoru Intel Türkiye’nin İş Geliştirme Müdürü Murat LeCompte ise “Intel ve .NET” başlıklı bir sunum yaparak web servisleriyle ilgili çalışmalarını anlattı. Yazılım geliştiriciler ve BT yöneticileri için yoğun bir gündemi olan teknik içerikli oturumların da yapıldığı lansmanın Yuvarlak Masa bölümünde ise, Akbank Globis ve Ford Otosan yetkilileri .NET projeleri konusundaki deneyimlerini katılımcılara aktardılar.






Ödüllü yazılım geliştirme aracı

         3 bin 750’ü Türkiye’de olmak üzere, 3,5 milyondan fazla yazılım geliştirici tarafından beta testinden geçirilen kapsamlı XML Web servisleri ve uygulamaları oluşturma aracı Visual Studio .NET, yazılım sektörünün katkısıyla geliştirildi.


Beta sürümü yazılım geliştiricilerle paylaşıldıktan hemen sonra yazılım dünyası tarafından büyük ilgi gören Visual Studio .NET çok sayıda ödül aldı. 18. PC Magazine Teknik Mükemmellik Ödülleri’nde Yazılım Geliştirme Araçları kategorisinde ödüle layık görülen Visual Studio .NET ayrıca, Var Business dergisi tarafından yılın en iyi 10 ürünü arasında gösterilirken, Intelligent Enterprise okuyucuları tarafından da en iyi ürün seçildi.


.NET ve XML Web Servisleri

         Entegrasyon oluşturabilme ayrıcalığını, hızlı ve kolay bir şekilde değişen koşullara uyum sağlayabilme esnekliği ile birleştiren Microsoft .NET, şirketlerin en iyi sistemleri, ortakları ve uygulamaları seçebilmesine yönelik fırsatlar sunuyor.

         Microsoft’un XML Web servisleri platformu olan NET’in; cihazların entegrasyonunu sağlamak, sadece görünür halde bulunan bilgiyi işlemeye olanak vermek veya Web üzerindeki enformasyonu birleştirmek gibi öngörülerinin temelinde Extended Markup Language (XML) bulunuyor. Farklı cihazların birbiriyle iletişim kurabilmesi, PC’yi sesle kontrol edebilmek, Excel’de yapılan işlemleri e–posta üzerinde de gerçekleştirebilmek veya veri tabanlarını Web üzerinde tutabilmek, XML’in sağlayacağı olanaklar arasında yer alıyor.

         Visual Studio .NET lansmanında geniş yer verilen XML Web servisleri ise iş dünyasına yeni fırsatlar sunuyor. XML Web servislerini bir yazılım bileşeninden ayıran fark internet aracılığıyla her yerden erişebilir olmaları. Bu modeli kullanan programlar bir çok Web sitesinde çalışabilecek, bu sitelerin her birinden bilgi ve hizmet sağlayabilecek ve bu bilgilerle hizmetleri birleştirerek her cihaz için özel bir biçimde dağıtılabilecekler.



www.adambilgisayar.com


Haber Merkezi

         Bundan 10 sene önce Internet diye bir şey olacağını, bunun şu anda yaptığımız işlere yarayacağını, dünyadaki bütün bilgisayarların Internet'e bağlanacağını söyleselerdi muhtemelen inanmaz, nasıl olabilir ki böyle şeyler derdiniz.

Ama gerçekten de öyle oldu. Geçen hafta yıllık iznimi kullanmak üzere tatile gittim. Bodrum'da bir otel bulmaktan, araba kiralamaya, uçak biletimi sipariş etmekten, taksi çağırmaya kadar herşeyi Internet'ten ayarladım. Yerimden kalkmadan herşeyi ayarlamak o kadar hoşuma gitti ki, bu düşünceler geldi işte aklıma. Bundan 10 sene önce değil Internet'ten otel ayarlamak, gazetenizi bile okuyamazdınız, çünkü hiç bir şeyin olmadığı gibi medyanın da web siteleri yoktu. Şu anda tarayıcı bile demeyeceğimiz Internet yazılımlarından, hiç bir hizmet sunmayan sınırlı sayıda hepsi de yabancı sayfalara bakardınız Internet'te. Hatta bunu yapabilmek lüksüne sahip olmak için, muhtemelen benim yaptığım gibi üniversitenizin laboratuvarlarını kullanarak üniversiteye has özel olanaklardan faydalanırdınız. Evden modemle Internet'e bağlanmak diye bir şey de yoktu, kokoreççilerin ya da tanınmış sanatçıların çıktığı televizyon reklamları da.


B2C hazır!

İşler gerçekten de hızlı gelişti. Hayal bile edemeyeceğimiz noktalara geldik. Geliştikçe teknolojik eksiklikler kendini hissettirmeye başladı. Bildiğiniz albenili, bilgi dolu, sörfçüyü cezbeden tasarımlara sahip elektronik dokümanlar olarak yıllardır geliştirilen Internet teknolojisi, sınırlarına dayandı. Nitelik ve nicelik olarak, şu anda sahip olmadığımız Internet servisleri aranmaya başladı. Şu anki durumumuzu düşünün, yeni trend kısaltmaları severek kullananların söylediği gibi B2C (Business to Consumer) işlemleri tamam. Yani Internet'e kullanıcı olarak bağlandığımızda aradığımız her türlü bilgiyi bularak istediğimizi yapmamız mümkün artık.

          Ancak benim Bodrum seyahatimi ayarlamam başta söylediğim gibi kolay olmadı. Otel için ayrı bir saat, araba için ayrı bir saat, odamın özelliklerini belirtmek için ayrı bir saat, uçak biletimi alabilmek için ise ayrı bir saat Internet'te sonsuz arama yaparak, bulunan binlerce seçenek arasında birer birer incelemeler yapmak zorunda kaldım. Bir otel aramak istediğimde bile Internet bana 15687 tane opsiyonum olduğunu söylüyordu. Çünkü maalesef insanlar arasında olan iletişim ve her beraber birşeyleri planlayarak bir işi gerçekleştirmek yeteneği Internet'te yok. "Olur mu benim Internet sitem, arka planda bir sürü platformlara bağlanıyor, kurduğum e-ticaret portalı ekmeği bir yerden, sütü bir yerden, otomobili başka bir yerden alarak satıyor" diyorsanız haklısınız. Ama bu portalı geliştirmek ne kadar vaktiniz aldı onu düşünün, her başka sistemle web sitenizi konuşturmak için geliştirdiğiniz yazılımları düşünün, hepsi de birbirinden farklı binlerce sorunu, ince ayarı, emeği gözünüzün önüne getirin. Ekmek aldığınız yer çince konuşuyor, otomobil aldığınız yer ise Fransızca konuşuyor çünkü. İş akışına yardımcı olan sistemler, veritabanları hepsi de birbirlerinden farklı standartları destekliyor, iki web sitesi biraraya gelerek bir şey yapmaya çalışsa, işin içinden çıkılmaz bir hal akıyor sorun. Kim kime uyacak, bir şeyleri yapmak için hangi platform tercih edilecek, yazılım geliştiriciler hangi teknolojileri kullanacak, takılıp kalıyoruz. Bu yüzden de size otel öneren web sitesi, araba kiralamaya, uçak bileti almanıza, geleceğin hafta Bodrum'daki hava durumunu size söylemeye, hatta isterseniz bir de otele paranızı ödeyeceğiniz güne kadar paranızı repoda değerlendirmenize yardımcı olamıyor. Ortak olarak, Internet uygulamaları arasında veri alışverişinde kullanılacak bir standart, ortak dil yok. Şimdilerde B2B (Business to Business) denen şeyin altyapısı yok.


B2B için XML Platformu

İşte Microsoft'un .Net platformu olarak lanse ettiği yeni teknolojiler bu noktada devreye giriyorlar. Gerçekten de .Net her türlü sistemin, web sitesinin, web uygulamasının birbirleriyle ortak bir dilden konuşabilmeleri için gereken teknolojileri içeriyor. Ancak .Net vizyonunun kolay anlaşılır, yalın bir tanımı yok. Çünkü bu bir platform, istemci sistemlerinden, uygulamalara, sunucu yazılımlarından yeni teknoloji standartlara kadar bir çok şeyin birleşimiyle oluşuyor. Basit olarak .Net için XML web servisleri için bir platformdur diyebiliriz.

           Yukarıda da gördüğümüz gibi platformun 4 bacağı var. Yeni nesil özellikle kablosuz cihazlar, hepsi de Internet tabanlı yeni nesil kullanıcı uygulamaları, web servisleri ve Microsoft .Net Sunucu uygulamaları. Tüm bunları birleştirdiğimizde ortaya çıkan yeni Internet mimarisi şu ana kadar alışageldiğimiz tüm çalışma ve Internet'i kullanma tekniklerimiz değiştirecek gibi görünüyor.

              XML Nedir?

          Web sitelerinin ya da uygulamalarının şu anda içinde bulundukları, birbirleriyle ortak bir dilden konuşamama sorununu çözmeye aday en önemli teknoloji XML (Extensible Markup Language) diye adlandırılıyor. XML, web yazılımlarının verilerini, sundukları hizmetleri ve servisleri, isteyen başka uygulamalara standart bir ortamdan sunabilmek için geliştirilmis, IBM, Microsoft vb. gibi neredeyse tüm büyük şirketlerin üzerinde anlaştığı bir standart. Her web uygulamalası XML ile verilerini tutmayı ve de isteyenlere sunmayı başarırsa, farklı sistemlerin birbirleriyle konuşmaları standart olur ve kolaylaşır fikrine dayanılarak geliştirilmiş. Bu sayede birbirleriyle Internet'ten ortak bir çalışma yapmayı düşünen şirketler, detaylı bir sürü işlem yapmakla uğraşmak yerine, kendi sistemlerini XML kullanarak bir web servisi haline getirmeye çalışacaklar. İsteyen her uygulama geliştirici de, kendi web sitesi ya da uygulamasından, bu web servislerini kullanarak dinamik verilere anında ulaşan, dağınık olarak Internet'in herhangi bir yerinde duran bilgileri biraraya getirerek kullanıcılarına sunan sistemler tasarlayabilecekler. Bir web portalı geliştiren bir kurumun, hava durumunun anlık seyrini meteorojinin web servislerinden, dolar mark paritesini, IMKB'nin web servislerinden, otel, motel bilgisini otellerin web servislerinden, o haftaki maç sonuçlarını futbol federasyonunun web servislerinden öğrenerek bir site dizayn ettiğini düşünün, işte bu amaca yönelik bir standart
 veri alışverişi dili XML.


Web Servisleri Nasıl Çalışıyor?

İşte yazılım geliştiricilerin, web sitelerinde sundukları hizmetleri (IMKB verisi, hava durumu verisi gibi), standart XML kullanarak isteyen başka yazılımlara ve Internet sitelerine sunmalarına yarıyan yazılımlara web servisleri deniyor. Peki bir portal geliştiricisi, kendi sitesine başka sitelerden alarak koyacağı verilerin, hangi Internet sitelerinde olduğunu nereden bilecek? İşte şu an başımıza gelen, Internet'te sonsuz sayıda arama yapmamıza rağmen doğru bilgiye hemen erişememe sorunumuzu çözmek için .Net platformu başka standartlar da sunuyor bize. SOAP (Simple Object Access Protocol), WSDL (Web Service Description Language), UDDI ( Universal Description Discovery and Integration), DISCO (Discovery) gibi standartlar ile, artık Internet'te herhangi bir veri arayan bir web uygulaması bu veriyi kolayca bulup, kendi sisteminde belki de başka bir arayüz ile sunabilecek. Sistemin çalışması için web servisleri sunan şirketler bunları www.uddi.org'a kaydettirecekler.

 Bu sistem sayesinde de aranılan bilgini otomatik olarak bulunup başka yerlerde kullanılması mümkün olacak. Sunulan hizmetler, mobil teknolojileri de desteklediğinden, gelecek yıllar içinde cep telefonlarımızı, araç teyplerimizi, televizyonlarımızı kullanarak her türlü kişisel ya da ticari bilgiye her türlü cihazdan erişip, bilgiyi aramaktan vazgeçtiğimiz, tam tersine bilginin bizi bulup ulaştığı yeni dünyamıza kavuşacağız. İşte o zaman bilgi toplumu gerçekten olacak, doğru bilgi nerede olursa olsun anında ulaşıp kullanarak, daha doğru işler yapmaya başlayacağız.

            Biz teknik uzmanlara düşen ise, geleceğin temellerin atıldığı şu günlerde, yeni çıkan teknolojileri izlemek, öğrenmek, şu an aklımıza bile gelmeyen hizmetleri Internet üzerinde sunmak ve Internet'i geliştirmek için çalışmak olacak.

Murat Bayraktar
Netron


www.fazlamesai.net

Beklenen oldu. Pazar günü open source fanları Microsoft .NET servislerini re-produce etmek için ilk adımı attıklarını duyurdular. Bu sayede insanlar .NET teknolojilerini Microsoft' a bağlı kalmadan kullanabilecekler. Bu girişimin önümüzdeki yıllarda .NET servislerinin önemini ve popülerliğini arttıracağı düşünülüyor. Microsoft .NET ile bir takım network ve groupware servislerini (adressbook,calender vs..) satmayı düşünüyordu. .NET klonu 2 compenent içeriyor. MONO ve DotGNU.


Mono projesi Ximian tarafından host ediliyor. 2002`nin ilk yarısında 1.0 sürümünün çıkacağı tahmin ediliyor. Ximian C# ile yazılan kodların Linux tarafından derlenebilinmesini sağlıyor. DotGNU ise .NET te bulunan Passport servisinin klonu.

Mono founder`ı Miguel de Icaza Microsoft`tun bu yeniliğinin emule etmeye değer olduğunu ve C# kodlarını derleyen CLI`ın başlangıç adımı olduğunu aktarmış.

Microsoft bu durumdan şikayetçi değil hatta hoşuna gitmiş durumda çünkü bu servislerin yayılmasını istiyor. Microsoft ürün müdürü Tony Goodhew bu sayede teknolijinin platform ve cihaz bağımsız olacağını söylemiş. Ancak standartların delinmesi konusunda endişeli.

Microsoft kendiside Unix FreeBSD üzerinde .NET servislerini çalıştırabilmek için Corel ile çalışıyor Bu version shared-source olarak dağıtılacak.


www.infopark.com.tr

Microsoft .NET
Özet :
.NET günümüzün ihtiyaçlarına cevap verebilecek entegre, servis merkezli uygulamaların geliştirilmesine olanak tanıyan bir platformdur. Uygulamalar kullanılan programlama dilinden bağımsız olarak, çok değişik kaynaklarla etkileşimde bulunabilir ve bu kaynaklarla veri iletişimine girebilirler. Bu yazı içerisinde WEB tabanlı uygulamaların .NET ile nasıl kolay geliştirilebileceğini, JIT Derleyicileri, Managed Components ve Assemblies hakkında özet bilgileri bulacaksınız. Metin içerisinde teknik tanımlar içeriği zedelememek adına, özellikle ozgün isimleri ile kullanılmışlardır.

Gündelik hayatımızda farklı bilgilere erişmek istiyoruz. Çoğu kez bu veriler tek kaynaklı olmaktan uzak, farklı ortamlarda ve farklı kişilerin sorumlulukları altında bulunuyorlar. Verinin bulunduğu ortamı keşfetmek bile başlıbaşına bir sorunken, birde verinin bulunduğu ortamla aynı dili konuşmuyorsanız, işiniz bir kat daha zorlaşıyor demektir. Internet’in gittikçe yaygınlaştığı günümüzde, verinin farklı ortamlar ile paylaşımının sağlanması için Microsoft XML standardını kullanarak veriyi tanımlama yolunu seçmiştir. Bu çerçevede .NET sunucuları XML dili konuşma yeteneğini kazanmıstır. Örnek olarak SQL 2000 sunucusuna “select * from musteriler for xml” olarak gönderilen sorgu, XML formatında istemcilere iletilmektedir. Veriyi tanımlayan XML sayesinde, farklı firmalar kolaylıkla dağıtık veritabanları üzerinde uygulama geliştirme ve bilgiyi paylaşma şansına sahip olabileceklerdir. MS BizTalk sayesinde, firmalar karşılıklı olarak kullandıkları veriyi tanımlama şansına sahip olmuşlardır. Bu sayede veri dönüşümü uygulama geliştiriciler tarafından farkedilmeden dönüştürülmekte ve veri alışverişi kolaylıkla gerçekleşmektedir.

Common Language Runtime (CLR)

.NET bütünüyle yeni bir yazılım geliştirme yöntemini bize sunmaktadır. Bu yazılım geliştirme yöntemi Visual Studio.NET içerisindeki derleyiciler ile gerçekleştirilecektir. Visual StudioNET içerisinde Visual Basic, Visual C++ ve Visual C# (C Sharp olarak okunur) yer almaktadır. Bu yazılım geliştirme ortamı sadece Windows platformuna degil, CLR bulunan herhangi bir platform için yazılım geliştirmeyi olanaklı kılmaktadır. Bu bir Palmtop olabileceği gibi, geleceğin Cep telefonları da olabilir. Denilebilir ki, ‘Böyle bir platformu her ortamda bulunması yazılım geliştiricilerin işini zorlaştırmayacak mı?’. Aslında şu anda da, daha farklı bir ortamda bulunmuyoruz. Yazılan programlar çoğu işletim sistemiyle birlikte dağıtılan pek çok kütüphaneye bağımlı çalışıyorlar. Bu kütüphanelerin arasında MFC (Microsoft Foundation Class) en popülerlerinden bir tanesi olarak sayılabilir.

Tutarlı program geliştirme ortamı

.NET içerisinde ortak olarak kullanılan tamamem nesneye dayalı bir modele dayanmaktadır. .NET’e kadar işletim sistemi çağrılarını ya dll’ler aracılı ile ya da varolan ActiveX component’ler ile yapmak zorunda kalırken, artık nesneye dayalı kütüphaneleri kullanarak yapabilme şansına sahibiz. Bu sayede Nesneye dayalı olmayan Windows platformu, CLR sayesinde nesneye dayalı yazılım geliştirmeye olanak tanır duruma gelecektir.

Basitleştirilmiş programlama modeli sayesinde, artık yazılım geliştiriciler Registry, CLSID, GUID, Addref, Release,Iunknown HRESULT ve benzeri tanımları anlama ve kullanma derdinden kurtulacaklar.

Program yüklendiği ortamda bir kez çalışırsa, her zaman çalışacak. Artık farklı dll versiyonları, o dosyaya gereksinim duyan programların çalışamaması sorununa yol açmayacaklar. .Net mimarisi uygulamaların bileşenlerini birbirinden ayırmaktadır. Program sadece test edildiği ve yüklendiği bileşenlerle çalışmaktadır. Böylelikle Dll cehenneminde de kurtulmuş olacağız.

.Net uygulamaları birden çok platform üzerinde çalışabilecek. Windows 95, 98, ME, NTX, Windows 2000 ve gelecekteki 64 bit işletim sistemleri üzerinde, bugünden yazmış olduğunuz uygulamalar (Managed .Net Application) çalışabilecek. İleride .Net platformunun Windows dışındaki diğer platformlara da taşınması sayesinde, o platformlarda da çalışabilecektir.
Dil entegrasyonu sayesinde, farklı .NET dilleri, bir diğeri kullanılarak yazılmış olan uygulama bileşenlerini kullanma yeteneğinde olacaktır. COM bileşenler nasıl (farklı programlama dilleri kullanılarak yazılmış olsalar da) birbirleriyle anlaşabiliyorlarsa, .NET dilleri de birbirleriyle uygulama bileşenleri seviyesinde entegre çalışacaktır. Diğer bir değişle uygulamanın bir bölümünü C# dilinde, diğer bölümünü VB dilinde yazma şanşımız olacak. Böylelikle aynı proje grubu içerisinde, tutarlılığı sağlamak adına, herkesin aynı dili kullanma zorunluluğu ortadan kalkacaktır.

Kodun tekrar kullanılabilmesi, .NET platformunun tümüyle nesneye dayalı olması sayesinde gerçekleşecek. Bizler de kendi nesnelerimizi yaratıp, bu nesneleri diğerleriyle paylaşabileceğiz.
Otomatik kaynak yönetimi, .NET platformunun bizim adımıza kaynakları en tutarlı bir biçimde yönetmesini sağlamaktadır. Network bağlantıları, Veritabanı kaynakları, Bellek, Disk ve diğerleri artık tümüyle kontrol altındadır. :Net sistemi sürekli monitor etmekte, kullanılmayan kaynakların sisteme kazandırılmasını garanti altına almaktadır. No more memory leaks!
Tip güvenliği, uyumsuz veri tiplerinin kullanılmasını engellemektedir. Örnek olarak, 4 Byte’lık bir veri tipi kabul eden bir nesne metodu’nun 8 Byte’lık veri tipi ile kullanılmak istenmesi durumunda, hata oluşacaktır.
Zengin Hata Ayıklama Ortamı, sayesinde farklı dillerde yazılan uygulama bileşenleri hatadan arındırılabilecektir. Tutarlı hata yakalama, sayesinde artık tüm .Net dilleri try except catch, bölümleri ile problemleri yakalayacaklardır.

Yazılımların yüklenmesi, artık Windows 2000 ile gelen Uygulama yükleme motoru ile yapılmaktadır. . NET uygulama bileşenlerinin büyük bir bölümü Registry’ye gereksinim duymadan, sadece kopyalama yoluyla kurulmaktadır.
Güvenlik, .NET program bileşenlerinin ‘Windows Component Services (COM+)’ aracılığı ile belirli kişilere sunulması sağlanmaktadır. Com+, roller sayesinde bileşenlere erişimi güvenlik altına almaktadır. DCOM konfigürasyonu da buna destek olmaktadır.
Hangi Programlama Dilini Kullanmalıyız

Uygulamalar farklı bileşenlerden oluşabilir.Her bir bileşen için farklı bir dilin uygun olabileceği gibi, bileşen’i kodlayan programcının tercihi de önemli olabilir. .Net platformunda dil seçimi, tamamen programcının kişisel tercihidir. Konuya .NET Common Language Runtime çerçevesinde baktığımızda, tüm dillerin çalışan kod açısından birbiririnden farklı olmadığını görüyoruz. Yazılım özellikleri olarak bir .Net dili, diğerine göre farklılıklar gösterebilir. Bu çıkan kodun performans yönünden farklılık göstermesi anlamına gelmemektedir. Visual C++, managed extensions özellikleri ile CLR ortamına kod üretme yeteneğindedir. Visual C++ dışındaki tüm diller CLR ortamına kod üretirken, Visual C++ istenirse bu ortama kod üretebilmektedir. Managed Extensions olarak, karşımıza çıkan bu özellik, Managed ve Unmanaged olarak iki kavramla bizi karşılaştırmaktadır. Unmanaged uygulama veya Unmanaged kütüphane olur mu? diye düşünürsek, şu anda kullandığımız tüm uygulama ve kütüphanelerin, .NET açısından bakıldığında, unmanaged olduğunu söylemememiz gerekir. Sadece şu anda kullanılan bazı kütüphaneler Microsoft tarafından, güvenilen (Trusted) sınıfına alınacak ve CLR ortamının bu kütüphaneleri kulllanması sağlanacaktır. Bu arada Managed kod üretecek derleyicileri, diğer yazılım şirketleri de geliştirmeye başlamışlardır. Bunlar arasında Pascal, Cobol, Perl ve Smalltalk sayılabilir.



Assemblies (Managed Bileşenler)

.Net derleyicileri uygulamaları ve uygulama bileşenlerini Exe ve Dll olarak üretmeye devam edeceklerdir. Fakat bu dosyalar, ataları ile aynı isimleri paylaşsalar da, aslında üretilen kod bir MSIL (Microsoft Intermediate Language) kodudur. Bu yaklaşım aslında VB’de yıllarca kullanılan PE (Portable Executable) dosyalarına benzemektedir. PE dosyaları x86 ortamını hedeflerken, yeni derleyiciler MSIL’i CPU bağımsız olarak üretmektedirler. Bu kodun çalışması .NET CLR ortamının yüklü olması gerekir. Kod aynı zamanda Metadata (Belirli işlemleri yapan basit komut silsilesi) içerdiğinden, CLR bu metadata bilgisini kullanarak, dosya içerisinde yer alan sınıflara ulaşır, bunları yükler, bu sınıflardan değişkenler (Veya bunlara benzer ek işlemler) üretir. .NET derleyicileri, Exe ve Dll dışında Assembly adı verilen bir veya birden çok dosya üzerine yayılmış managed bileşenler üretirler. Bu bileşenlerin farklı dosyalar üzerinde yer alması, Internet üzerindeki kullanımlarda (Gerektiğinde kullan prensibi) zaman avantajı sağlar. Bir Assembly, içerisinde tek bir MSIL dosyası bulunabileceği gibi, birden çok MSIL, GIF dosyası, HTML dosyası ve resource dosyalarını da bulunabilir.

Sistem Servisleri

.NET platformu içerisinde standart assemby’ler bulunmaktadır. Bu sayede uygulama geliştiriciler bu sınıfları doğrudan kullanır veya kendi sınıflarını bunlardan türetebilirler.

MSIL ve JIT Derleyicileri

MSIL CPU’dan bağımsız ara bir koddur. MSIL, Üniversiteler ve derleyici yazan firmalarla işbirliğine gidilerek oluşturulmuştur. MSIL CPU bağımlı Makina kodlarından çok daha üst seviyededir. Tüm Makina kodlarında olduğu gibi Microsoft MSIL içinde bir Assembly Derleyici sunmaktadır. MSIL belirli bir CPU’ya değil, ama CLR platformuna bağımlıdır. Microsoft tüm Windows versiyonları için (CE ve gelecekteki 64 bit işletim sistemleri dahil) bir .NET platformunu hazırlayacaktır. Sizin .NET ortamı için hazırlamış olduğunuz uygulamalar, bu sayede CLR bulunan tüm ortamlarda çalışacaktır.
MSIL kodundan oluşan .NET uygulamaları doğrudan CPU üzerinde çalıştırılamadıklarından, JIT (Just in time, gerektiği zaman) derleyiciler tarafından basamaklar takip edilerek derleneceklerdir

JIT derleyiciler (JITter) uygulamanın bütününü değil, o anda kullanılması düşünülen, program parçasını (Method) derleyecektir. Bu sayede güçsüz olduğu kabul edilen istemci tarafı (CE ve Cep Telefonları) yorulmayacaktır. Bir kez MSIL kodu CPU uyumlu kod haline dönüştürüldükten sonra, ikinci kez aynı program parçası kullanılmak istenildiğinde, bu işlem ikinci kez yapılmayacak ve bellekte bulunan hazır kod kullanılacaktır. Cep telefonu gibi donanım yönünden zayıf ortamlarda, fazla bellek tüketmemek adına, kullanılmayan program bölümlerini bellekten atacak yaklaşımlar geliştirilecektir. Aynı program bölümü ikinci kez kullanılmak istenildiğinde, derlenme işlemi yinelenecektir.

MSIL kodunun çalışma zamanında derlenmesin performans kaybına yol açacağı açıktır. Microsoft Makina koduna göre %80’lik performans değerine ulaşmayı hedeflemektedir. Ayrıca şu anda derleyiciler, uygulamanın çalışacağı minimum CPU’ya göre kod üretmektedirler. Pentium III kullanan bir kullanıcın çalıştırdığı uygulama yazılımı, bu CPU’nun gücünden tam anlamıyla faydalanamamaktadır. Çünkü derleyici kodu Pentium (1. versiyon) için üretmektedir. .NET platformu çalıştığı platformu iyi tanıdığından, kod üretimi sistemde bulunan CPU’ya göre gerçekleştirilecek ve belkide doğal derleyicilerin ürettikleri koddan daha performaslı değerlere ulaşma şansı elde edilebilecektir. Bu sayede varolan CPU’ya özel Makina kodları, ve Registry’ler de kullanılabilecektir.

Sonuç :

.NET, yazılım geliştirme anlayışımızı değiştirecek bir yaklaşımdır. Microsoft rakiplerinin işletim sistemleri arası uyumluluk(JAVA) yaklaşımına, Diller arası uyumluluk yaklaşımıyla cevap vermektedir. Bugüne kadar problemli olan, Internet ortamına uygulama geliştirme işleri, artık .NET ile birlikte kullanılacak olan ASP+, COM+ ve benzeri teknolojilerle birlikte oldukça kolaylaşacaktır.

Referanslar :
http://msdn.microsoft.com/library/techart/PDC_websvc.htm
http://msdn.microsoft.com/NET/default.asp
http://msdn.microsoft.com/isapi/gomscom.asp?TARGET=/net/whitepaper.asp
http://msdn.microsoft.com/msdnmag/issues/0900/Framework/print.asp



www.milliyetteknoloji.com


Internet tek bir dili konuşacak: .Net

  Microsoft’un yeni projesi .Net ile internet birbirinden kopuk bilgi parçaları olmaktan uzaklaşarak daha komplike bir yapıya bürünüyor.

Microsoft, bilgisayarı insan yaşamının ayrılmaz bir parçası haline getirmeyi, bilgiyi ulaşılabilir ve yönetilebilir kılarak insanların yaşamında köklü değişiklikler yaratmayı başardı. Böylelikle misyonun ilk kısmı tamamlandı. Ancak bugünlerde yeni bir projenin hazırlıkları bitmek üzere. Bu atılımın ismi: .Net. Web’in başdöndürücü gelişimiyle birlikte tüm dünya İnternet Çağı’na girdi. Tüm kullanıcılar internetin başdöndürücü gücü ile büyülendi. Ancak, tıpkı bir insanın beyninin sadece yüzde 10’unu kullanabilmesi gibi, bugüne dek Web’in gerçek potansiyelinin ancak çok küçük bir bölümünü kullanabildik.

İşte .Net tüm bu potansiyeli ortaya çıkaran bir güç. Microsoft .Net, bilgisayar kullanımını ve iletişimi farklı yöntemlerle buluşturan araçlar ve hizmetlere sahip, açık internet protokolleri ve standartlarına dayalı yepyeni bir platform. Bu platformla Web’i her zaman, her yerden, her cihazdan kullanma olanağına kavuşacağız. .Net’le birlikte internet sadece bilgisayarın tekelinden kurtuluyor. .Net sayesinde, internet birbirinden bağımsız milyarlarca sitenin ve uygulamanın yer aldığı kaotik bir ortam olmaktan çıkarak, her uygulamanın karşılıklı işbirliği yaptığı ve birbirini desteklediği bir platforma dönüşecek. .Net farklı dillerin ve farklı versiyonların uyumsuzluğunu giderecek bir anahtar rolü üstlenecek. Bilgiyi görüntülemek kadar, işlemek ve yönlendirmek de kolaylaşacak. Kullanıcılar Web’i kendi isteklerine göre düzenleyerek sadece bilgiyi görüntüleme değil, onu kullanma ve işleme gücüne de sahip olacaklar.




Tek bir bütçe

Bunun gündelik yaşamdaki kullanımını çok basit örneklerle ifade etmek gerekirse; bugün internette bankacılık işlemlerinizi yapmak ve faturalarınızı ödemek için farklı farklı sitelere bağlanmak ve farklı uygulamalarla karşılaşmak durumundasınız. Ancak .Net’le birlikte tek bir bütçeye kavuşacak, tek bir pencereden tüm hesaplarınızı kontrol edebilecek, toplam paranızı ve borcunuzu otomatik olarak görecek ve emirlerinizi ona göre vereceksiniz. Bir başka deyişle, farklı ve her biri başka bir yerde bulunan cüzdanlar yerine tek bir cüzdanınız olacak ve bu cüzdan para giriş çıkışlarını kendi ayarlayacak.

.Net yazılım geliştiricilere de sınırsız bir gücü kullanarak kendi düşlerini gerçekleştirme, var olan her yazılım ve bilgiden yararlanma olanağı sunuyor.

EYÜP ERDOĞAN


www.tr.net

Internet  .NET Resmen Doğuyor

Microsoft'un platform bağımsız Internet uygulamaları geliştirme ve çalıştırma uygulama sistemi olan .NET nihayet resmiyete kavuşuyor. Bu sistem, özellikle Internet uygulamaları üreticileri için daha önce yaşamadıkları bir serbestlik ortamı yaratıyor. Yazılım geliştiriciler .NET sayesinde diledikleri veritabanını, diledikleri ortamda (yani bir cep telefonu, bulaşık makinesi ya da bir web sitesi) kullanabilecek ve farklı ortamları aynı çatı altında buluşturarak, birbirleriyle etkileşime girebilmelerini sağlayabilecekler.

Yaklaşık 4 ay kadar önce VisualStudio.NET Beta2 elimize geçtiğinde, oldukça heyecanlanmıştık. Her ne kadar halen geniş bir kullanıma sahip olmasa da geçtiğimiz ayın ortalarında dünya lansmanı yapılan ürün hakkında 11 Şubat'ta Microsoft Türkiye merkezinde basına özel bir tanıtım ve eğitim toplantısı düzenlendi. Ürün, 13 Şubat 2002 tarihinde dünya çapında vitrine çıktı. Türkiye'de ise pazara bu ay içinde çıkacak.

Microsoft .NET servisleri müdürü Müge Kansu'nun verdiği bilgiye göre ürün 3.5 milyon beta testçi tarafından incelenmiş. Bu miktar şirketin tüm ürünlerinde ulaştığı en yüksek beta testçi sayısını gösteriyor. Ayrıca 350 bin kurum beta üstünde çalışırken, 250 bin yazılımcı bu konuda eğitim almış. Ürün daha pazara çıkmadan temel olarak .NET konusunu işleyen 250 kitap basılmış ve 190 adet özel ek dosya geliştirilmiş. Tüm bunlar olurken de 764 adet kullanıcı grubu oluşturulmuş.



XML ve .NET

Microsoft'un XML web servisleri platformu artık .NET üzerine taşınacak. Yeni teknolojiler, veriyi taşıma aşamasında her durumda XML kullanacak. XML web servisleri adı ile geliştirilen sistemler ürün ile geliştirilen çalışmaların görünen yüzünü oluşturuyor. Diğer yandan XML web servisleri, uygulamaların diğer uygulamalarla etkileşime geçebildiği doğrudan bir araç sunmakta. Şirket içi sistemin yanısıra uzaktan yönetilen sistemlerde barındırılan uygulamalar XML ve SOAP (Simple Object Access Protocol) mesajlarını kullanarak Internet üzerinde iletişim kurabilmemizi sağlıyor. Microsoft'un oluşturduğu ilk XML Web servisleri, şu anda 'HailStorm' kod adı ile anılmakta.

'HailStorm'

Microsoft, kod adı 'HailStorm' olan ve uygulamanın ihtiyaç duyacağı kullanıcı odaklı bir XML web servisleri seti geliştiriyor. 'HailStorm' hizmetleri belirli bir aygıt, uygulama, hizmet veya ağdan ziyade insanlara uygun olarak geliştirilmeye çalışılılıyor.

Microsoft bu platform ile sistem geliştiricilere aynı zamanda bir örnek olmayı da planlıyor. Sistem kullanıcılarının verileri ve bilgileri üzerinde denetim kurmalarını sağlıyor ve herhangi bir cihazdan istediğiniz zaman bu verilere erişebilme imkanını tanıyor.
Kullanıcının kendi bilgilerine kimlerin erişebildiğini denetlemesini sağlayarak kişisel bilgileri koruyan yapı, böylece kullanım kolaylığına ve kişiselleştirme özelliğine yeni bir boyut kazandırıyor.

'HailStorm' başlangıç servislerinin kapsamlı bir geliştirici beta sürümü 2001 yılının sonlarında piyasaya çıktı, tamamlanmış sürümü ise bu yıl piyasaya sunulacak.
Diğer servisler tamamlandıkça Microsoft Ortak Geliştirme Programı (Microsoft Shared Development Program) üzerinden online olarak sunulacak. 'HailStorm', temel altyapı oluşturulduktan sonra diğer hizmetlerin ve uzantıların sürekli artan bir şekilde online olarak sunulabilmesi için tasarlanmış. Microsoft .NET akışı hakkında daha fazla bilgi edinmek için http://www.microsoft.com/net/timeline.asp adresine başvurabilirsiniz.

Microsoft .NET Framework

.NET Framework, Microsoft .NET platformunun geliştirilmesine yönelik temeli oluşturan bir ürün. .NET Framework ve cihaz odaklı .NET Compact Framework, XML'e yönelik kapsamlı bir destek sağlayarak XML web Servisleri ile ilgili yönetilebilir bir çalışma ortamı sunuyor. .NET Framework'deki en önemli teknolojiler Common Language Runtime, sınıf kitaplıkları ve ASP .NET olarak gösterilmekte.

ASP .NET

ASP .NET, web uygulamalarını ve XML Web servislerini oluşturmayı kolaylaştıran bir denetim ve altyapı mekanizması olarak görülebilir. Bu arabirim, 'Web uygulama modeli' sağlayan NET Framework'ün programlama sınıflarını temel alarak oluşur. Yazılım geliştiriciler, metin kutuları, açılan menüler ve diğerleri gibi genel HTML kullanıcı arayüzlerini içinde barındıran bir dizi, ASP .NET denetimine maruz kalırlar. Bu denetimler gerçekte web sunucusunda çalışır, fakat kullanıcı arayüzlerini tarayıcıya basit anlamda HTML olarak yansıtır.

Akıllı cihazlar

Microsoft'un .NET vizyonunda akıllı cihazlar PC'leri, dizüstü bilgisayarlarını, iş istasyonlarını, telefonları, el bilgisayarlarını, tablet PC'leri, oyun konsollarını ve .NET evreninde çalışabilmeleri için oluşturulan yazılımı kullanan diğer cihazları kapsıyor.


Önümüzdeki yıl içerisinde akıllı cihazlarda gözlemlenebilecek gelişmeler, cihazın kendisinde ve bu cihazların sunacağı bazı kullanım özelliklerinde kaydedilebilecek.
Akıllı cihazlara yönelik gelecek kuşak gömülü işletim sistemleri olan 'Talisker' ve Windows XP Embedded'in bu yılın sonunda piyasaya sunulması bekleniyor.

Akıllı cihazlar için atılması gereken ilk adımda, gerek ''Talisker', gerekse Windows XP Embedded olsun, geliştiricilerin Windows ve Internet ile sorunsuz bir şekilde entegrasyon sağlayan .NET platformuna yönelik zengin ve uyumlu uygulamalar oluşturabilmelerini sağlıyor
.
Sonraki kuşak akıllı cep telefonu olan 'Stinger', Microsoft'un gelecek kuşak oyun konsolu olan Xbox ile yeni cep bilgisayarları ve tablet PC'nin önümüzdeki iki yıl içerisinde piyasaya su nulması bekleniyor.

PC Net Dergisi / Mart 2002 Sayısı




 Turk.internet.com

Microsoft .NET’le günde 75 milyon işlem

Merrill Lynch & Co., telefonla yanıt sistemlerini, mimari yapısında Microsoft .NET’i temel alan yeni bir telefon sistemi üzerinde birleştirdi. 1-800-Merrill adı verilen yeni sistemle günde 75 milyon işlem sorunsuz gerçekleştiriliyor.

Dünyanın lider finansal yönetim ve danışmanlık şirketlerinden biri olan Merrill Lynch & Co. 25 milyon müşterisinin günde 75 milyon işlem gerçekleştirdiği telefonla yanıt sistemini tek bir çağrı merkezinde topladı.

Yeni sistemin, hatalara karşı toleransı yüksek, gecikmeleri en aza indiren, uygulamaya minimum düzeyde bağımlı ve kod yenilemeye ihtiyaç duymayan, esnek bir konfigürasyona sahip olması gerekiyordu. Merrill Lynch’in tüm 800’lü hatlarını tek bir noktada birleştiren 1-800-Merrill adı verilen sistem; üçüncü parti ses paketi, Voice XML, ASP.NET ve XML Web servislerinden oluşuyor. 1-800-Merrill, aranan numaralar yanıt vermediğinde çağrıları gerekli numaralara yönlendirerek, müşterilerin “şu anda servis geçici olarak hizmet dışıdır” cümlesini duymasını engelliyor.


ASP.NET Çözümü

Merrill Lynch için, Microsoft ASP.NET, VoiceXML ve XML Web servisleri temelindeki üçlü bir mimari iyi bir ses-yanıt sisteminin tüm kriterlerine uygun. 1-800-Merill mimarisinde çağrılar herhangi bir ses tanıma paketi ile yanıtlanabiliyor. C# dili kullanılarak ASP.Net sayfaları ile geliştirilmiş ses-cevabı üreten program sayesinde, ses Voice XML formatında dışarıya sunuluyor. Bu sayfalar, arka planda bir dizi kurumsal hizmetle bağlantılı XML Web Servisi ile iletişim kuruyor. XML web servisleri sayesinde, ana bilgisayarlarda depolanmış müşteri ve yatırım bilgileri ile SQL Server’da bulunan uygulama verileri ASP.Net ortamına iki yönlü olarak aktarılabiliyor. Sunum katmanı ile iş mantığı katmanının birbirlerinden ayrı olarak tasarlanmış olması, uygulamanın diğer kısımlarına dokunmaksızın; gerektiğinde belirli bir kısmının değiştirilebilmesine olanak tanıyor. Verinin XML formatında olması da uygulamaya esneklik kazandırıyor.

Proje ile ilgili açıklama yapan Merrill Lynch’in CTO’su (Chief Technical Officer) Byron Vielehr, Microsoft .NET’in geliştirmeye açık bir yapısı olmasından çok memnun olduklarını belirtti: “Küçük bir yazılım geliştirme grubumuz olmasına karşın, .NET’teki kolaylıklar sayesinde projemizi zamanında bitirebildik. Sonuç olarak, Microsoft .NET’in bize çok yardımcı olduğunu söyleyebilirim.”

Her zaman, her yerden ve her cihazdan

Kişisel ve iş amaçlı bilgisayar yazılımları alanında dünya lideri olan Microsoft, 1975 yılında kuruldu. Şirket, "her zaman, her yerden ve her cihazdan" kullanılan mükemmel yazılımlarla kullanıcıların PC’lerin gücünden tam olarak yararlanması için gerekli ürün ve hizmetleri geniş bir yelpazede sunuyor. Microsoft Türkiye 1993 yılında kuruluşundan bu yana, ülkemizde bilgisayarlaşma sürecine yoğun bir eğitim ve destek programıyla katkıda bulunuyor.



www.telepati.com

Haziran 2000’de açıkladığı .Net mimarisiyle Microsoft, somut adımlar atmaya başladı.
‘Her zaman, her yerden, her araçtan’ vizyonuyla bugüne kadar ortaklarıyla dünyada ve Türkiye’de birçok çalışmaya imza atan Microsoft’un faaliyetlerini ve Türkiye’ye bakışını Orta doğu ve Kuzey Afrika Bölge Müdürü Mohamed A. Gawdat Telepati okurları için değerlendirdi. Microsoft, .Net stratejisiyle, kullanıcılarının hayatını kolaylaştırmayı amaçladığını belirten Gawdat, Microsoft’da gerçekleştirdikleri çalışmalarla, geliştirdikleri ürünlerle ve ortaklarıyla birlikte mobil bileşenlere sahip olduklarını ifade etti. “Mobil iletişim dünyasında, ana bilgisayar tarafında gerçekleştirdiklerimizi yapmaya çalışıyoruz. Günümüzde mobil iletişim teknolojilerinin ve mobil verinin kullanıldığına inanıyoruz.

 Bu teknolojiyle, müşterilerimizin ihtiyaçları ve kullanabilecekleri servisler anlamında gerçekleştireceğimiz birçok hizmet var, fakat henüz bunları tanıtmadık. Stratejimiz, mobilite başta olmak üzere, komünikasyon endüstrisinde devrim gerçekleştirmek yönünde. Biz bütün altyapı sistemlerine sahip değiliz, bunu ortağımız olan mobil operatörlerle ve telekom operatörleri ile sağlıyoruz” diyen Mohamed A. Gawdat yeni stratejilerinin dört bileşenini şöyle açıkladı:
“Bu bileşenler müşterinin elinde bulunan cihazla başlıyor. Veri ağındaki yazılım bileşenlerinden oluşan ve insanların ihtiyaçları doğrultusunda her cihazla her yerden ulaşabildikleri Web servislerine gidiyorlar. Bir sonraki yapı, telekom operatörlerinde bulunan veri merkezleri. Son olarak, yazılım geliştiricileriyle birlikte gerçekleştirilen yeni ihtiyaçlara ve kullanımlara cevap veren geliştirme araçları. Platform birçok faktörü içinde bulunduruyor. Bunlardan birincisi; her zaman, her yerden ve her araçla istediğiniz herşeyi yapabilmeniz. İkincisi; servislerin üretilen uygulamalara göre değil kişiye göre uyarlanmış olması. Bir örnek vermek gerekirse; ileride mobil bir ağ üzerinde çalışan bir Internet olmayacağına inanıyoruz. Tek bir ağ olacak. Bugün Internet’te küçük boyutta kişiselleştirme ve etkileşim söz konusu olduğu için bu servisler çok etkin değil. Bu veri ağını kişilerin ihtiyaçlarına karşılık veren bir ağ haline getirmemiz gerektiğine inanıyoruz. Ağ üzerinde insanların ihtiyaçlarına karşılık veren uygulamalar olmalı.

Dünyada mobil el terminalleriyle, kişisel bilgisayarların kullanım oranlarını karşılaştırdığımız zaman, kişisel bilgisayarların el setlerinden daha az olduğunu görüyoruz. Bunun nedeni mobil telefonların kullanımının daha kolay olması. Bizim mobil veri ağında yapmak istediğimiz, daha kişiselleştirilmiş arayüzler gerçekleştirmek. Fakat aynı zamanda Web servisleri konusunda da çalışmalar yapıyoruz. Bu, stratejimizin önemli bir parçası. Örneğin, mobil bilgisayarınızda takviminize girdiğiniz bir bilgiyi, mobil telefonunuzdan, kişisel bilgisayarınızdan hatta televizyonunuzdan kontrol etme şansına sahipsiniz. Bu gerçek anlamda özgürlük sağlar.

Bu konuda en önemli çalışmalarımızdan biri Visual Studio .Net. Bu uygulama şu anda tüm dünya çapında yazılım geliştiricilerinin hizmetinde. Bunlar, .Net stratejimizin getirdiği hizmetler. Microsoft olarak stratejimizle ilgili yoğun çalışmalar gerçekleştirdik ve çok yol aldık. .Net stratejisi Haziran 2000’de duyuruldu. Tanıtımdan bu yana ürünlerimize ve teknolojiye birçok katkı sağladık. Bugün bu strateji dahilinde gerçekleştirilen ürün ve araçlarımızın bazıları, cihazların içinde ve veri ağında halihazırda çalışıyor. Türkiye’de de bu doğrultuda çalışmalarımız devam ediyor.

“Türkiye bölgedeki diğer ülkelere referans oluyor.”

Önümüzdeki senelerde gerçekleşecek uygulamalara bakıldığında heyecan verici gelişmelerin yaşanacağını ifade eden Gawdat, Türkiye ile ilgili şu değerlendirmeleri yaptı:
“Türkiye bizim için oldukça ilgi çekici bir pazar çünkü, gelişmekte olan bir pazar ekonomisine, fakat aynı zamanda gelişmiş bir pazarın teknoloji merakına sahip. Dolayısıyla Türkiye’de, mobilite anlamında Avrupa’ya oranla ileride olan projelerin gerçekleştiğini görüyoruz. Türkiye her zaman yeni fikir ve çalışmaların gerçekleşebildiği bir pazar. Yeni teknolojiler rahatlıkla uygulanabiliyor. Bu uygulamalarla Türkiye bölgedeki diğer ülkelere de referans oluyor. Sorumluluğum altında olan bölge içinde İsrail’le birlikte, Türkiye en önde olan iki ülkeden biri. Arkadan Mısır geliyor. Bunun bu şekilde devam edeceğini düşünüyorum. Türkiye şu anda ekonomik anlamda sıkıntılı bir süreçten geçiyor ve dolayısıyla ülkede birçok değişiklik oluyor. Gördüğüm kadarıyla Türk iş dünyası, maliyetlerini düşürmek, verimliliği arttırmak gibi sebeplerle teknolojiyi çok iyi şekilde kullanıyor. Türkiye’nin bu konuda başı çekiyor olması ilginç ve Microsoft bölge yönetimi olarak bizim için gurur verici.

Bir mobil uygulama örneği; Reckitt Benkiser

MICROSOFT Türkiye’nin yazılım ortaklarıyla çözüm sunduğu firmalardan biri Reckitt Benkiser. 14 yıldır Türkiye’de faaliyetlerini devam ettiren firma son dönemde geçirdiği bir organizasyon değişikliğiyle kendi teşkilatını kurdu. Bu yeni yapılanma içinde geliştirilen uygulama hakkında Reckitt Benkiser Ticaret Geliştirme Müdürü Burak Mengi bilgi verdi:
“Satış teşkilatımızı kurduğumuzda, arkamıza dönüp şimdiye kadar müşterimize ne verdiğimize baktık. Bu da, en yeni teknolojiler, en yeni ürünler yani sorunsuz hayattı. Satış teşkilatının da böyle sorunsuz olması kaçınılmazdı. Bu sebeple satış teşkilatının kurulması aşamasında aynı zamanda modern bir satış teşkilatı kurmanın yollarını araştırdık. Araştırmalarımız sonucunda gördük ki, Türkiye’de uygulanan bir takım elektronik çözümler var ama Avrupa ile karşılaştırdığınızda günü yakalamış değil. Biz en güncel olan uygulamayı yapmayı hedefledik. Anında erişimli bir sistemin nasıl kurulacağını araştırmaya başladık. Uygulamada olan örnekler anında erişimli değildi. Bu, kontrol mekanizmalarını zayıflatıyordu ve hatayı getiriyordu” dedi.



.NET ve XML Web Servisleri

‘HER zaman, her yerden, her araçla’ vizyonuyla enformasyon ve telekomünikasyon sektöründe atılımlar gerçekleştiren Microsoft, Visual Studio .Net Türkiye tanıtımı gerçekleştirdi.

Microsoft'un Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) Bölgesi Başkan Yardımcısı Simon Witts, Microsoft Corporation Visual Studio .Net Ürün Müdürü Prashant Sridharan ve Microsoft Corporation Ürün Müdürlerinden Shawn Nandi’nin de katılımıyla 12 Mart’ta İstanbul’da gerçekleştirilen toplantıda Visual Studio .Net, başta sektör yöneticileri ve yazılım geliştiriciler olmak üzere katılımcılara ve basın mensuplarına tanıtıldı.

.NET ekseninde geleceğin Internet dünyası diye adlandırdıkları dünyanın anlatıldığı toplantıda açılış konuşmasını gerçekleştiren Microsoft Türkiye .NET Yazılım Geliştirme Grubu Müdürü Müge Kansu .NET Platformu ile sunulan yenilikleri dinleyicilerle paylaştı. Microsoft .NET platformunun en iyi bütünleşme çözümünü sunarak, tüketicilerle iletişimde büyük avantajlar sundugunu belirten Kansu; “.NET farklı yazılım programlarının etkileşime geçmesini sağlayarak, bütünleşmeyi bir adım daha ileriye götürüyor ve müşterilere ulaşıyor. .NET ile bir kullanıcı kimlik bilgilerini oluşturarak, bir Web sitesinden diğerine sorunsuz olarak gezinebilme imkanına sahip olacak. Kullanıcılar verilerini denetleyebilecek, her yerden ve her zaman bu veriler üzerinde işlem yapabilecekler. Uygulamalarında sadece kendilerinin adına işlem yapılabilmesini sağlayarak bilgileri üzerinde daha fazla güç ve denetime sahip olacaklar” dedi.

Tanıtımda yaptığı konuşmada Visual Studio .NET ile geliştirilecek kurumsal uygulamaların ve Web servislerinin iş dünyasına sağlayacağı faydaları anlatan Microsoft EMEA Başkan Yardımcısı Simon Witts, “Günümüzde Internet’te yürütülen işler Web sitelerinde gerçekleşiyor. Web siteleri genellikle kullanıcılara statik bilgiler veriyorlar. Mevcut sistemlere bağlı oldukarı zaman ise şirketler basit işlemleri gerçekeştirebiliyor ve sınırlı ticari faaiyetlerde bulunuyorlar. İş dünyasının Internet’in gücünden gerçek anlamda faydalanmasını sağlamak için, Web siteleri gelişim içinde olmak zorundadır. Her biri diğeriyle, aynı zamanda mevcut sistemlerle ve uygulamalarla da etkileşim içinde olmayı öğrenmelidir. İş süreçlerini değiştirecek araçlar sunan XML Web serviseri, Web sitelerinin gelişimini tamamlamış halini temsil etmektedir. XML Web servisleri ile şirket içi uygulamalar ve uzaktan yönetilen sistemler biraraya getirilebilir, şirketlerin Web'i programlaması sağlanabilir ve böylece iş dünyasına özel gereksinimleri karşılayacak çözümler hızla ve ekonomik bir şekilde oluşturulabilir” dedi.

.Net kullanıcılarından Otokoç, Akbank, Oyakbank ve Anadolu Holding’in üst düzey yöneticileri de toplantıda hazır bulundular ve .NET projelerini katılımcılarla paylaştılar. Tanıtımın ana sponsoru Intel Türkiye'nin İş Geliştirme Müdürü Murat LeCompte ise "Intel ve .NET" başlıklı bir sunum yaparak Web servisleriyle ilgili çalışmalarını anlattı.
Toplantı gündemi içerisinde yer alan teknik oturumlar ve yuvarlak masa toplantılarında katılımcılar ve yetkililer bilgi alışverişinde bulundular.

3 bin 750’si Türkiye'de olmak üzere, 3,5 milyondan fazla yazılım geliştirici tarafından beta testinden geçirilen XML Web servisleri ve uygulamaları oluşturma aracı Visual Studio .NET, yazılım sektörünün katkısıyla geliştirildi ve birçok ödül kazandı.
MICROSOFT .NET, şirketlerin en iyi sistemleri, ortakları ve uygulamaları seçebilmesine yönelik fırsatlar sunuyor. Microsoft'un XML Web servisleri platformu olan .NET'in cihazların bütünleşmesini sağlamak, sadece görünür halde bulunan bilgiyi işlemeye olanak vermek veya Web üzerindeki enformasyonu birleştirmek gibi öngörülerinin temelinde Extended Markup Language (XML) bulunuyor. Farklı cihazların birbiriyle iletişim kurabilmesi, kişisel bilgisayarları sesle kontrol edebilmek, Excel'de yapılan işlemleri e-posta üzerinde de gerçekleştirebilmek veya veritabanlarını Web üzerinde tutabilmek, XML'in sağlayacağı olanaklar arasında yer alıyor.

Visual Studio .NET tanıtımında geniş yer verilen XML Web servisleri ise iş dünyasına yeni fırsatlar sunuyor. XML Web servislerini bir yazılım bileşeninden ayıran fark Internet aracılığıyla her yerden erişilebilir olmaları. Bu modeli kullanan programlar birçok Web sitesinde çalışabilecek, bu sitelerin herbirinden bilgi ve hizmet sağlayabilecek ve bu bilgilerle hizmetleri birleştirerek her cihaz için özel bir biçimde dağıtılabilecekler.
Ana sponsorluğunu Intel’in üstlendiği tanıtımın diğer sponsorları; bilişim teknolojileri haber Net kapısı Bilişim Cumhuriyeti, IT Business Dergisi, Hewlett Packard, Arkadaş Yayınevi, Bilginç, Koç Sistem, Bizitek, CoreTech, Netron, Sentim, Veripark ve Globis’di.
Microsoft'un geliştirdiği .net teknolojisi esasen daha önce Windows Distributed Internet Applications Architecture (Windows DNA) olarak adlandırılan girişimin yeni adı.. Microsoft, .NET'i "İş dünyasının Interneti için uygulamalar oluşturmak ve kullanmak için kapsamlı tümleşik platformu..." olarak tanımlıyor.

Asp.Net'e gelince şu denilebilir ki scriptler artık birer gerçek program olacak ve çocukların eline düşmeyecek. Çünkü asp.net ile sayfalar oluşturmak derin programlama bilgisi gerektiriyor. Asp.Net kendi kendini geliştirebilecek şekilde tasarlanmış durumda. Eskiden componentlerle yaptığımız işleri asp.net ile external bileşenler kullanmadan gerçekleştirebileceğiz. Unutmadan ASP.NET uygulamalarının default dili C ama VB.NET ve server side programlamayı destekleyen diller de kullanılabilecek. (Java konusu meçhul. Malum, .Net'in yolunu açmak için Java'dan desteğini çekiyor Microsoft...)

Bütün bunlar demek değildir ki ASP ve Visual Basic ölecek.. .NET resmen yeni duyuruldu ve bu platforma geçiş çok sancılı olacak. Microsoft yaptığı yatırımları karşılamak için gereğini yapacaktır ve bu .NEt'in gerçek anlamda yerleşmesinin uzun zaman almasına yol açacaktır. ASP ve Visual Basic en azından uzun bir süre daha kullanılacaktır. Firmalar Microsoft'un baskısına dayanabilirlerse belki küçük işletmeler için ASP bazlı uygulamalar geçerliliğini yitirmez... Ama bunlar ancak zamanla görülecek...

Bu arada .Net'i öğrenmek hiç kolay değil, .Net platformuna geçmek isteyenlere tavsiyem önce eksiklerini tamamlasınlar. Özellikle C++ öğrenirseniz rahat edersiniz.